Konijnenkeutels

Eén van de eerste vragen die een goede konijnkundige dierenarts stelt als je met een ziek konijn komt is “hoe zijn de keutels?” Ook op ons forum is het in het gezondheids-forum één van de eerst gestelde vragen. Waarom? Aan de keutels van een konijn kun je ontzettend veel aflezen met betrekking tot hoe hij zich voelt. Konijnen zijn helaas hele kwetsbare dieren die je soms heel plots kan verliezen. Maar als je goed op de keutels let dan kun je in veel gevallen al vroeg aan de bel trekken en is de overlevingskans van jouw konijn gelijk een stuk groter. In dit artikel uitleg over waar je als konijnenbaasje dan precies op moet letten.

Normale keutels

Een gezond konijn heeft normale keutels. Normale keutels zijn bijna perfect ronde, stevige, droge keutels. De keutels bestaan uit restjes hooi en ander vuil. Gezonde keutels zijn licht vochtig als ze vers zijn maar drogen snel. Als je ze goed bekijkt en er ééntje openbreekt zie je dat er hele kleine stukjes hooi en plantvezels in zitten.
De kleur van normale keutels kan variëren van lichtbruin tot bijna zwart. Het formaat kan iets verschillen per konijn, een dwergkonijn heeft kleinere keutels dan een Vlaamse reus. Maar per konijnen zouden de keutels allemaal ongeveer even groot moeten zijn. Hieronder een foto van een keutel van een dwergkonijn en een keutel van een Vlaamse reus naast elkaar.

Als het spijsverteringsstelsel van een konijn niet goed werkt, is een van de eerste dingen die je als konijnenbaasje op kan merken het veranderen van de keutels.

Naast de gewone ronde konijnenkeutels produceert een konijn ook elke dag blindedarmkeutels.

Blindedarmkeutels

Eén of twee keer per dag produceert een konijn ook blindedarmkeutels. Meestal in de ochtend en/of avond. Een konijn hoort deze keutels op te eten, je zou ze dus eigenlijk nooit tegen moeten komen.
Blindedarmkeutels zijn wat zachter en kleiner dan normale keutels en plakken aan elkaar in een soort trosje. Om de keutels zit een dunne laag slijm, afkomstig uit de blinde darm. Door dat laagje glimmen ze een beetje. Hieronder een foto van een “trosje” blindedarmkeutels.

De keutels zijn rijk aan mineralen vitaminen, eiwitten, water en gezonde bacteriën. Omdat een konijn deze kostbare voedingsstoffen niet kwijt wil, zal hij ze dus direct op eten. Zonder te kauwen smikkelt hij ze naar binnen. Normaalgezien doet een konijn dat gelijk als hij ze uitpoept. Je ziet ze dus niet in het hok liggen. Omdat de keutels weer opgegeten worden kan het fermentatieproces doorgaan en door het slijmlaagje van de keutels overleven de bacteriën tijdens het passeren van de vijandige, zure omgeving van de maag. Dit houd het spijsverteringsstelsel van jouw konijn gezond.

Redenen dat een konijn de blinde darm keutels laat liggen:

• Tandproblemen
• Gewrichtsproblemen (artritis, blessures)
• Evenwichtsproblemen
• Ziekte
• Te dik (kan er niet bij)
• Krijgt te veel brokken / snacks
• Medicatie die het konijn krijgt

Als je een keertje een trosje blindedarmkeutels tegenkomt is dat nog niet zo een probleem. Maar als je ze vaak ziet liggen of als de blindedarmkeutels in de vacht van jouw konijn blijven plakken, is het wel van belang dat je gaat uitzoeken wat de oorzaak is. Ontlasting in de vacht trekt namelijk vliegen aan en dat kan een maden besmetting (myiasis) veroorzaken. En als de keutels vaak blijven liggen, komen konijnen op de lange termijn voedingsstoffen tekort.

Bij jonge konijntjes zie je ook wel eens een enkele keer blinde darm keutels. Veel mensen voeren jonge konijntjes onbeperkt brokken, waardoor ze weinig hooi eten en de blinde darm keutels laten liggen. Onbeperkt voeren raden wij dus niet aan. Een afgemeten hoeveelheid geperste brokjes, uitgaan van het gewicht dat het konijn als volwassen dier zal krijgen, aangevuld met onbeperkt hooi. Wat lekkere dingen betreft alleen vers groenvoer en gedroogde kruiden bij geven. Geen geproduceerde snacks en geen gemengd voer. En zeker geen brood.

Blindedarmkeutels blijven vaak liggen als een konijn ziek is of medicatie krijgt. De reden daarvan is dat de geur en kwaliteit van de keutels hierdoor veranderd. En hoewel de keutels normaal juist heel gezond zijn voor konijnen, zijn ze dat op zo een moment niet. Konijnen herkennen dat en laten de keutels dan liggen. Een teken voor de baasjes dat er iets niet helemaal juist is. Dan moet je alleen nog de oorzaak zien te vinden.

Konijn heeft kleine keutels

Zoals hierboven al aangegeven zal een dwergkonijn kleinere keutels produceren dan een Vlaamse Reus. Maar het kan ook zo zijn dat de keutels van jouw konijn kleiner zijn dan normaal is voor hem of haar.

Kleinere keutels kunnen een aantal verschillende dingen betekenen:

• Uitdroging
• Stress
• Pijn
• Te weinig vezels in de voeding
• Verminderde eetlust
• Verstopping
• Darmimmobiliteit (stil vallende darmen)
• Ziekte
• Bijwerking van medicatie die het konijn krijgt

Vezels zijn ontzettend belangrijk voor een goede darmwerking. Het is niet voor niets dat wij er op hameren dat hooi het belangrijkste voedsel is voor konijnen en niet de brokken. Zorg er dus echt voor dat jouw konijn zo goed mogelijk hooi eet. Dit zorgt er voor dat de tanden goed afslijten en dat het spijsverteringsstelsel goed werkt. Beide toch wel heel belangrijk voor een gezond en gelukkig konijn! Een konijn dat veel lange vezels in de voeding krijgt, zal mooi formaat keutels hebben. Konijnen die alleen of vooral brokken eten, en konijnen die te weinig hooi eten, zullen vaak langdurig kleine keutels hebben.

Steeds kleiner wordende keutels kunnen ook een teken zijn van een beginnende verstopping. Houd het konijn dus goed in de gaten en bezoek op tijd een dierenarts! Een beginnende verstopping bij een konijn is door een dierenarts beter te behandelen, dan een konijn waarbij het al zeer heftig is geworden en de spijsvertering (zo goed als) stil ligt. Bij twijfel de dierenarts bellen dus, zodat verstopping voorkomen kan worden!

Kleiner wordende konijnenkeutels bij verstopping

Bij darmimmobiliteit vallen de darmen van je konijn “stil”. Je konijn produceert geen of hele kleine keuteltjes, vaak plakkerig en slijmerig. De darmen borrelen hard of zijn juist opvallend stil. Je konijn wil niet eten, is afstandelijk en heeft pijn. Dit is een spoedgeval waar je direct mee naar een konijnkundige dierenarts moet gaan. Als de darmen van jouw konijn te lang stil liggen, is hij namelijk niet meer te redden.

Konijn heeft vreemde keutels

Normale keutels van een konijn zijn mooi rond en vrijwel gelijk van formaat. Je kan er zo mee knikkeren. Maar wat nou als de keutels van jouw konijn niet mooi rond zijn, maar een andere vorm hebben zoals ovaal, puntig of wisselend in allerlei vormen en maten.

Ovale en puntige keutels

Oorzaken van ovale en/of puntige keutels bij konijnen zijn:

• Uitdroging
• Gebrek aan vezels in de voeding
• Megacolon
• Het eten van haar
• Het eten van stof of tapijt
• Herstel na ziekte of operatie
• Ziekte
• Bijwerking van medicatie die het konijn krijgt
• Wormbesmettingen

De meeste dieren kunnen overgeven als ze iets verkeerds gegeten hebben of last hebben van een haarbal, maar een konijn kan dat niet. Alles wat zij eten moet er dus ook via de darmen uit komen. Als een konijn veel vacht eet, bijvoorbeeld in de verhaarperiodes, dan kom je soms hele kettingen van ovale keutels tegen die met elkaar verbonden zijn door haar. Is dat het geval, borstel je konijn dan regelmatig om te voorkomen dat hij de haren binnen krijgt. Er zijn ook een aantal preventieve middelen die gebruikt kunnen worden bij beginnende verstopping, maar doe dat wel in overleg met een dierenarts. Is het echt al een volledige verstopping, dan kan dat juist meer problemen veroorzaken.

Aan wormbesmettingen wordt gek genoeg niet vaak gedacht door dierenartsen, terwijl we er op ons konijnenforum steeds vaker van horen. Als er ovale keutels, ei-vormige keutels of grotere (1.5-formaat)keutels zijn, of als er problemen blijven met de spijsvertering en andere oorzaken zijn uitgesloten, raden we toch aan om een ontwormingskuur te doen. Zorg dat je dit wel via een dierenarts doet zodat het een voor konijnen geschikt middel is. In de gewone konijnenkeutels kom je wormen vaak niet direct tegen, waardoor een wormbesmetting niet het probleem lijkt te zijn. Maar bij konijnen zitten deze vooral in de blindedarmkeutels en door die op te eten blijven ze zichzelf her-besmetten. Daardoor zijn wormbesmettingen bij konijnen niet zo zichtbaar zijn, maar wel heel hardnekkig. Konijnen hebben meestal pinwormen, maar ook andere wormensoorten kunnen bij konijnen voorkomen.

Vreemd gevormde keutels kunnen ook een goed teken zijn. Is jouw konijn net geopereerd of heeft hij een flinke verstopping gehad? Dan zijn vaak de eerste keutels allerlei verschillende vormen en maten door elkaar heen. Soms ook met slijm er bij. In dat geval is het juist een teken dat de darmen hun werk weer gaan doen en jouw konijn juist op de goede weg is.

Hieronder foto’s van de keutels van een konijn dat een flinke darmoperatie heeft ondergaan. Dit waren de eerste keutels tijdens het herstel.

Mestkeutels

Mestkeutels lijken bijna meer op stinkende kattendrollen dan op iets wat uit een konijn komt. Mestkeutels kunnen komen door langdurig medicijngebruik, konijnen met een (geschiedenis met) flinke spijsverteringsproblemen, tijdens of na wormbesmettingen. Je ziet het regelmatig bij konijnen met megacolon. Het is een teken dat er wel goed iets mis zit, en de ervaring is dat het ook niet meer herstelbaar is op dit punt. Doe voorzichtig met medicijnen bij deze konijnen, overleg altijd heel goed met de dierenarts en bespreek de bijwerkingen. Veel medicijnen voor konijnen hebben negatief effect op de spijsvertering. Let ook heel goed op de voeding.

Voor konijnen die met regelmaat mestkeutels hebben, is het echt zoeken naar de juiste balans en de producten waar het konijn nog wel goed tegen kan en vaak moet je dit ook nauwkeurig afmeten. Een brokje of blaadje te veel van iets, kan al het verschil maken. Wees bij deze konijnen ook extra alert op madenziekte (myiasis).

Megacolon

Megacolon is een aandoening die erfelijk kan zijn, of kan ontstaan bij konijnen die gevoelig zijn voor verstopping. Bij megacolon is een deel van de dikke darm opgerekt geraakt. Het konijn produceert dan keutels van allerlei vormen en formaten en deze konijnen zijn extra gevoelig voor verstopping en gasbuiken. Megacolon komt veel voor bij konijnen die bont zijn en een zogenaamde “Charlie-aftekening” hebben. Een snor en donkere kringen rond de ogen. Maar niet elk konijn met die aftekening heeft megacolon, en ook konijnen zonder die aftekening kunnen het hebben. Konijnen met megacolon worden meestal niet zo oud, en de baasjes moeten echt zeer alert zijn op spijsverteringsproblemen. De konijnen hebben er regelmatig last van en je moet echt zeer goed op de voeding letten. Meestal worden de problemen erger naarmate het konijn ouder word, en is het op een bepaald punt dodelijk. Er is een apart artikel over deze aandoening op bunnybunch.

Haren in de keutels / Kettingkeutels

In de periodes dat konijnen verharen zie je soms kettingkeutels, keutels die aan elkaar verbonden zijn met haar. Dit is op zich geen slecht teken, maar wel reden om extra goed op te letten op de spijsvertering. De haren worden gewoon uitgepoept, dus dat is het goede teken. De reden om extra op te letten is dat de konijnen dat wel moeten blijven doen, dat het ook een voorbode kan zijn van een verstopping.

Veel dierenartsen die niet zo veel van konijnen weten (en dat zijn er helaas heel veel) zien verstopping aan voor haarballen, of zeggen dat haar de oorzaak van een verstopping is. Hoewel een konijn in de verhaarperiode best wat haar binnen kan krijgen en ook weer uitpoept, is een haarbal zo goed als nooit de oorzaak van een verstopping bij konijnen. Het is meestal een combinatie van factoren.

Konijnen die gevoelig zijn voor verstopping, zullen het wel sneller krijgen in de verhaarperiodes. Maar de verharing op zich zou geen reden voor verstopping moeten zijn bij een gezond konijn. Konijnen die voldoende water drinken en voldoende hooi eten, zullen zelden tot nooit een verstopping krijgen door haren of haarballen. Hun spijsvertering kan de haren gewoon verwerken. Soms zie je wel dat er haren in de keutels zitten die ze uit poepen.

Heeft jouw konijn regelmatig verstopping, kijk dan heel goed naar het voedingsschema, het eetgedrag en vooral ook naar het drinkgedrag van jouw konijnen.

Zorg er voor dat je een konijn regelmatig (maar ook weer niet te vaak, dan blijven ze verharen!) kamt in de verhaarperiode, om te voorkomen dat hij te veel haar binnen krijgt. Voor sommige konijnen helpen lijnzaadbrokjes ook in deze periode om de spijsvertering aan de gang te houden. Geef er niet te veel, dat kan weer diarree geven. En let op dat er wel keutels blijven komen. Als er echt verstopping is, dus als er geen keutels meer zijn, dan is het een spoedgeval en adviseren wij om direct naar de dierenarts te gaan voor de juiste zorg.

Hieronder foto’s van een kettingkeutels. Twee keutels zijn door een flinke pluk haar met elkaar verbonden.

Kettingkeutels kunnen ook uit meerdere keutels aan elkaar bestaan, zoals op de foto hier onder.

Diarree

Diarree kan heel veel oorzaken hebben. Diarree komt ook in verschillende vormen voor. Zo kan het zijn dat er nog wel keutels in te herkennen zijn, maar het wel een stuk zachter en blubberiger is. Maar het kan ook zijn dat het volledige waterige diarree is. Oorzaken van diarree kunnen onder andere zijn:

• Te weinig vezels in de voeding
• Te veel koolhydraten (brood) als voeding
• Gasaanval (vaak nog wel herkenbare keutels, maar vochtig)
• Parasieten
• Darmslijmvliesontsteking
• Infecties
• Bijwerking van medicatie

Waterige ontlasting, diarree, komt het meest voor bij jonge konijnen (onder de 12 weken). Dit kan veroorzaakt worden door de voeding, parasieten (coccidiose), darmslijmvliesontsteking of infecties. Voor konijnen die zo jong zijn is diarree zeer ernstig. In de meeste gevallen is de oorzaak van diarree bij jonge konijntjes een infectie of parasiet. Veel jonge konijntjes drogen in korte tijd uit en raken te verzwakt om het nog te kunnen overleven. Bij jonge konijnen is diarree dus altijd een spoedgeval waarmee je naar de dierenarts moet gaan.

Slijmerige ontlasting, vaak met diarree kan ook bij jonge konijnen voorkomen. In dat geval is het vaak coccidiose. Kleine parasieten tasten de lever van je konijn aan. Het begint met diarree, gaat over in waterige ontlasting en zelfs bloed in de ontlasting. Coccidiose kan behandeld worden met medicijnen, via de dierenarts.

Ook volwassen konijnen kunnen diarree krijgen. Ook in dat geval kan het door voeding, parasieten of infecties komen. Coccidiose kan ook bij volwassen konijnen voor komen, hoewel het bij jonge konijntjes vaak in ernstigere mate voor komt. Maar ook medicatie kan diarree veroorzaken. Is de oorzaak van de diarree bij een volwassen konijn niet voeding of medicatie, maak dan zo snel mogelijk een afspraak bij de dierenarts om te achterhalen wat de oorzaak is, en dit aan te pakken. Ook bij volwassen konijnen is diarree een spoedgeval.

Bij volwassen konijnen is de oorzaak van diarree, anders dan bij jonge konijnen, meestal voedingsfouten. Het dier krijgt te weinig hooi, gemengd voer, ongezonde snacks, verkeerde soorten groenvoer en/of brood. Allemaal dingen die er voor zorgen dat de gezonde bacteriën in de darm het zo zwaar te verduren krijgen, dat het hele spijsverteringsstelsel niet goed meer werkt. Van belang is het dat deze dieren overgaan op een zo vezelrijk mogelijke voeding. Veel hooi aangevuld met een beperkte, afgemeten hoeveelheid geperste brokken met een hoog vezelgehalte. In het begin helemaal geen snacks of groenvoer meer tot de darmen tot rust zijn gekomen. Als dat een paar weken goed gaat, kan het voeren van groenvoer en bijvoorbeeld gedroogde kruiden rustig geïntroduceerd worden.

Heeft jouw konijn diarree, zorg er dan voor dat zowel het konijn zelf als het hok goed schoon blijven om een besmetting met vliegenlarven (myiasis) te voorkomen.

Slijm bij de keutels

Slijm om of bij de keutels kan betekenen dat er een beschadiging of irritatie in de darmen is. Konijnen die wat langer diarree hebben krijgen vaak last van slijm bij de diarree. Maar ook konijnen die geopereerd zijn, verstopping of darmimmobiliteit hebben gehad kunnen als de spijsvertering weer op gang komt slijm bij de keutels hebben.

Ook om de blindedarmkeutels die jouw konijn dagelijks produceert zit een laagje slijm. Dat is om de bacteriën die in de keutels zitten te beschermen tegen het zuur van de maag, als jouw konijn de keutels weer opnieuw opeet.

Als de darmen van jouw konijn stilgelegen hebben, en het lukt weer ze op gang te krijgen, dan zie je slijm in de ontlasting. De keutels hebben dan meestal ook nog allerlei rare vormen van klein tot groot en van rond tot puntig. Als de darmen van een konijn 24 uur of langer stil liggen wordt het bijna onmogelijk om ze weer op gang te krijgen. Een konijn mag dus nooit vasten en een konijn dat ziek is en niet eet, is dus al heel snel een spoedgeval!

Op onderstaande foto’s zie je slijm bij de keutels van een konijn met coccidiose en een wormbesmetting.

Witte aanslag op de keutels

In de urine van een konijn zit calcium. Een gezond konijn dat genoeg drinkt plast het te veel aan calcium dat hij binnenkrijgt gewoon uit. Veel konijnen plassen over de keutels heen, waardoor er een witte aanslag op ontstaat. Dit kan geen kwaad.

Ook kan het zijn dat er witte schimmels ontstaan op keutels die langer zijn blijven liggen in het hok of in de ren. In de meeste gevallen zegt witte aanslag op keutels dus niet veel over het welzijn van het konijn.

Bloed op / bij de keutels

Vaak denken baasjes dat er bloed op de keutels of in de urine zit, maar dan is het verkleurd door iets wat dat konijn gegeten heeft. De kleur van urine kan afhankelijk zijn van wat het konijn heeft gegeten, van wortel of biet kan de urine rood kleuren. Sommige bodembedekkers zoals houtvezel kunnen de urine van konijnen ook rood kleuren. Onderzoek bij de dierenarts kan uitwijzen of het echt bloed betreft, of dat het kleurstoffen uit het voedsel zijn.

Betreft het geen verkleurde urine maar bloed dan kan het zijn dat het konijn blaas- of nierproblemen heeft of bij een voedster, dat er sprake is van baarmoederontsteking of baarmoederkanker.

Bloed bij de keutels kan ook voor komen bij een coccidiose besmetting. Dit komt meestal voor bij jonge konijntjes, maar ook volwassen dieren kunnen het krijgen. Dit is gelukkig wel te behandelen mits je er op tijd bij bent, via de dierenarts.
Laat de keutels, urine en het konijn zelf controleren door de dierenarts om er achter te komen wat de oorzaak is en om de juiste behandeling te bepalen.

Onderstaand een foto van keutels met bloed. In dit geval was de oorzaak baarmoederproblemen bij het konijn. Ze is geopereerd, alles is weer goed en ze leeft 3,5 jaar later nog steeds.

Wormen op de keutels

Jouw konijn kan wormen hebben, zonder dat je deze ziet op de keutels. Maar als de wormbesmetting echt heel ernstig is, of nadat je een wormenkuur gegeven hebt, dan kun je de wormen wel op de keutels terugvinden.

Als een konijn wormen heeft is het soms te zien aan slijmdraden bij de ontlasting en soms diarree. Maar niet altijd is dat het geval. Een flinke wormbesmetting kan allerlei problemen veroorzaken zoals verstopping en ernstige pijn. Een behandeling tegen verstopping werkt als jouw konijn wormen heeft niet of maar heel kort, en daarna is het probleem weer terug.

Een dierenarts kan konijnenkeutels onder de microscoop onderzoeken op de aanwezigheid van wormen en wormeneitjes. Indien het nodig is kan er dan een passende wormenkuur voorgeschreven worden. Geef in geen geval een katten- of hondenkuur aan jouw konijn! Die middelen zijn niet geschikt voor konijnen en veroorzaken alleen maar meer schade.
Hieronder een foto van konijnenkeutels met een flinke wormbesmetting.

Geen keutels

In principe werkt de spijsvertering van een konijn in 24 uur. Als het konijn dus nu iets eet, komt dat er ongeveer 24 uur later uit als keutel. Gedurende de dag zijn er, afhankelijk van wanneer de eet momenten waren de dag er voor, dus meerdere momenten waarop een konijn keutels produceert. Er zijn redenen dat je soms een tijdje geen keutels ziet. Na ziekte of na een operatie kan het dus eventjes duren voor de spijsvertering weer op gang komt, zeker als een konijn niet direct eet. Alle kleine beetjes voedsel die er in gaan zorgen er toch voor dat de darmen blijven werken. Als het goed is krijg

Als een konijn plotseling geen keutels heeft dan kan dat een teken zijn dat de darmen volledig stil liggen, darmimmobiliteit. Als dat het geval is, is het direct een spoedgeval. Zorg er voor dat je zo snel mogelijk bij een konijnkundige dierenarts komt. Als de darmen van een konijn meer dan 24 uur stil liggen is het ontzettend moeilijk deze weer op gang te krijgen en zal het konijn meestal sterven. Dit is dus ook gelijk de reden dat je meerdere keren per dag bij je konijnen moet gaan kijken en er op moet letten dat ze blijven eten en keutelen. Zie je 12-16 uur geen keutels, dan kun je er vanuit gaan dat er iets mis is, en raden we aan zo snel mogelijk de dierenarts te bellen.

Ook bij een gasaanval heeft een konijn vaak geen keutels. Hoe je het herkent en hoe je moet handelen bij een gasaanval staat in dit artikel vermeld. Een gasaanval is een spoedgeval, aarzel dus niet om de dierenarts te bellen.

Keutels en medicatie

Medicijnen hebben veel invloed op de spijsvertering van het konijn. Soms zoveel invloed, dat goed overwegen moet worden of een bepaald soort medicatie wel aan een konijn gegeven moet worden. Het is daarom echt van belang dat je een goede konijnkundige dierenarts zoekt en niet zomaar naar een die het dichtst in de buurt zit.

Vooral antibiotica ’s kunnen veel invloed hebben op de spijsvertering van een konijn en er zijn zelfs gevallen bekend dat de antibiotica wel hielp tegen hetgeen waarvoor het was voorgeschreven, maar de diarree die de antibiotica in dat geval veroorzaakte zo ernstig was, dat het konijn, dat al verzwakt was, daar alsnog aan is overleden. Dien dus nooit zomaar antibiotica toe aan jouw konijn, tenzij het goed is overlegd met een konijnkundige dierenarts.

Krijgt jouw konijn lange termijn penicilline injecties, dan worden de keutels meestal klein en droog.

Er zijn ook middelen die de darmwerking van konijnen juist positief beïnvloeden. De keutels van konijnen worden dan juist groter en stevig.

Zoals hierboven onder het kopje blindedarmkeutels vermeld staat laten konijnen die medicatie krijgen de blindedarmkeutels vaak liggen omdat de geur en kwaliteit wordt beïnvloed door de medicijnen.

De kleur van urine van een konijn

De kleur van urine van konijnen kan best verschillend zijn, van doorzichtig tot donkerbruin en allerlei kleuren er tussen.

Urine kan verkleuren door antibiotica gebruik. Maar ook door voeding. En door medische aandoeningen. Eigenlijk is het echt heel lastig om alleen op basis van urine te zeggen of en wat een konijn mankeert. Bij twijfel dus altijd wat urine door de dierenarts laten onderzoeken. Dit kan door een plasje van het konijn op te zuigen in een schoon spuitje zonder naald en dat naar de dierenarts te brengen om te testen.

Bruine, rode of oranje urine bij een konijn

Bruine of rode urine kan verschillende redenen hebben. Het kan komen omdat er bloed bij zit, wat soms door flinke blaasontstekingen kan komen, maar bij voedsters ook vaak wijst op baarmoederontstekingen of baarmoederkanker. Normaal gezien is bij een blaasontsteking niet direct de urine rood van bloed, maar kan de dierenarts door te testen wel zien of er bloed in de urine aanwezig is, het is dus niet altijd zo dat als de urine niet rood is, het ook geen blaasontsteking kan zijn.

Maar ook bij sommige bodembedekkers kan de urine verkleuren door de stoffen uit de bodembedekking en rood, bruin of oranje kleuren.

Urine kan ook verkleuren kleuren door voedsel. In konijnenbrokken mogen niet veel kunstmatige kleurstoffen meer zitten tegenwoordig, omdat konijnen officieel voedseldieren zijn en deze stoffen ook niet in mensenvoedsel mogen zitten. Maar natuurlijke kleurstoffen kunnen er wel in zitten. En ook met het voeren van vers groenvoer of gedroogde kruiden kun je ongemerkt voedsel geven waar de urine van kan verkleuren. Bijvoorbeeld als het konijn rode biet gegeten heeft, dan krijg je rode urine. Van het eten van producten met veel caroteen (paprika, wortel, spinazie, koolsoorten) kan urine ook oranje worden. Ook bij kruiden als weegbree en salie kan urine verkleuren.

Witte urine bij een konijn

Wittige urine kan wijzen op veel calcium in de urine, dat hoeft geen probleem te zijn, gezonde konijnen plassen het te veel wat ze aan calcium binnen krijgen namelijk gewoon uit. Calcium in de urine wil dus niet zeggen dat er ook te veel calcium in het konijnenlijfje achter blijft. Het kan ook gewoon betekenen dat het konijnenlijfje goed zijn werk doet en het overtollige calcium netjes bij de urine afvoert. Zie je het regelmatig en/of zijn er andere tekenen dat het konijn mogelijk problemen met de urinewegen heeft, laat dan urine testen bij een dierenarts en/of maak een afspraak voor een gezondheidscontrole.