Groenten voeren aan een konijn

02/20/2024 10:06:23

Konijnen zijn dol op groenvoer. Het is ook erg gezond voor ze. Alleen hoe begin je met het voeren van groenvoer? En wat mogen ze wel en niet hebben?

Groente geven aan een jong konijn

Heb je net een nieuw jong konijn in huis, dan is het belangrijk dat je eerst een goede brok aanwent en oplet dat het konijntje voldoende hooi eet. Vaak is het de eerste tijd even goed zoeken naar een balans in de hoeveelheid brokken, waarbij het konijn goed hooi eet en de blindedarmkeutels niet laat liggen. Pas als dat het geval is, kun je de voeding gaan uitbreiden. Dat kan dan bijvoorbeeld met vers groenvoer.

Jonge konijntjes mogen al gelijk groenvoer eten, er is geen minimale leeftijd voor. Tegenwoordig voeren steeds meer fokkers en ook opvangen de konijntjes zodra ze zelfstandig beginnen te eten al lekker wat groenvoer. Op die manier is het konijntje als hij 8 weken oud is en naar zijn nieuwe baasje mag, al gewend aan het eten van verschillende groentes. Vraag er naar bij de opvang of fokker, zodat je zelf ook kan beginnen met het voer wat jouw konijntje al gewend is.

Heb je een jong konijntje dat nog geen groenvoer gewend was in het nest? Begin dan gewoon rustig met het voeren van groentes. De eerste week of eerste twee weken kun je het beter even bij veel hooi en een portie brokjes houden, en daar een goede balans in zoeken. Als je konijntje na de eerste week wat gewend is en niet meer gestrest is in zijn nieuwe omgeving kun je starten met het voeren van groenvoer. Kleine beetjes van de veilige soorten, zodat hij er rustig aan kan wennen. Voor jonge konijntjes is diarree erg gevaarlijk, dus zodra je ziet dat je konijntje zachte ontlasting krijgt, doe je een stapje terug.

Groente geven aan een volwassen konijn

Heb je net een nieuw konijn in huis, dan is het belangrijk dat je eerst een goede brok aanwent en oplet dat het konijn voldoende hooi eet. Vaak is het de eerste tijd even goed zoeken naar een balans in de hoeveelheid brokken, waarbij het konijn goed hooi eet en de blindedarmkeutels niet laat liggen. Pas als dat het geval is, kun je de voeding gaan uitbreiden. Dat kan dan bijvoorbeeld met vers groenvoer.

Een volwassen konijn dat geen groenvoer gewend is moet er rustig aan wennen. Begin ook hier met kleine stukjes. Het formaat van een postzegel aan groenvoer op de eerste dag, en dat rustig opbouwen. Als het de hele week goed gaat met die soort, kun je de tweede week een nieuwe soort er bij introduceren. Let ook al die tijd op dat de keutels goed blijven en het konijn voldoende hooi blijft eten.

Er zijn eigenlijk drie groepen konijnen als het gaat om groenvoer. Konijnen die alles kunnen eten, en nergens last van hebben. Konijnen die gevoelig zijn voor bepaalde soorten groenvoer (bijvoorbeeld sla en koolsoorten) en konijnen die van bijna al het groenvoer diarree krijgen. De laatste groep is niet groot, maar behoort jouw konijn daar toe, dan raden wij aan om veel hooi gedroogde kruiden te geven in plaats van groenvoer. Je komt er vanzelf achter tot welke groep jouw konijn behoort. Gewoon een kwestie van uitproberen!

Hoe geef je groenvoer?

Groenvoer geef je altijd rauw. Geef groenvoer niet direct uit de koelkast maar laat het eventjes op temperatuur komen. Zelf maak ik de groenten klaar voor ik aan ons eigen avondeten begin. Als wij gegeten hebben, zet ik het bakje pas bij de konijnen. Dan heeft het ongeveer 30 minuten buiten de koelkast gestaan en is het niet meer zo koud. Geef geen gekookte groenten en geef ook geen groenten of fruit uit blik of pot. Daar krijgen ze namelijk diarree van. Je geeft groenvoer dus op de manier waarop het konijn het in de natuur tegen zou kunnen komen: rauw.

Je kan de groentes compleet geven, of het in stukjes snijden. Voor de konijnen maakt het niet uit, maar als je een koppel of groepje hebt kan het handig zijn om de groenten in (grove) stukken te snijden zodat elk konijn kans krijgt iets te pakken, en niet de slimste er met het lekkerste vandoor gaat, en de anderen daar dus niet van kunnen eten.

Het is gewoon mogelijk om jouw konijnen (ongekookte) restjes te geven van wat jullie zelf die dag eten. Denk bijvoorbeeld aan een broccolistronkje, wortelloof, loof van radijs, schillen van de komkommer, de kroontjes van de aardbeien, een witloofstronkje of de bladeren van een bloemkool. Maar als je het goed wil doen zal je toch voor enkele euro's groenvoer voor jouw konijnen bij moeten kopen. Het meest ideale is namelijk dat een konijn minimaal 3 soorten groenvoer per dag krijgt en dat die soorten regelmatig wisselen. Let wel op dat je een konijn moet leren groenvoer eten, om te voorkomen dat ze diarree krijgen. Dat staat verderop in dit artikel uitgelegd.

Je kan het groenvoer door het hooi voeren als jouw konijn een lastige hooi eter is, het verstoppen in een eierdoos of wc rol, of het ophangen aan een touw in het hok. Op die manier zijn jouw konijnen extra lang bezig om het op te eten. Natuurlijk kun je het ook gewoon in een bakje voeren.

Hoeveel groenvoer mag een konijn?

Als je begint met het voeren van groenvoer geef je eerst een stukje ter grote van een postzegel van één soort groenvoer.

Kies voor een veilige groente. Houd de keutels van je konijn in de gaten. Als ze zacht worden of hij krijgt diarree, geef dan geen groenvoer tot de keutels weer normaal zijn. Als je weer opnieuw wil starten met het voeren van groenvoer probeer het dan met een nog kleiner stukje, of probeer een andere soort. Gaat het wel goed met het kleine stukje groenvoer? Geef de volgende dag dan een dubbele portie. Verdubbel de portie elke dag. Na een week kun je starten met het introduceren van een tweede soort groenvoer. En zo ga je verder tot je konijn het eten van groenvoer goed gewend is.

Er zijn een paar verschillende richtlijnen voor het bepalen van de juiste hoeveelheid groenvoer. Zo wordt er vaak aangegeven dat een een volwassen konijn mag ongeveer 100 gram groenvoer eten per kilo lichaamsgewicht per dag.

Een andere richtlijn gaat uit van percentages, 10% van de dagelijkse voeding hoort te bestaan uit vers groenvoer. In dat geval zou een konijn per kg (volwassen) lichaamsgewicht ongeveer 160 gram hooi per dag, 20 gram brokken, 40 gram groenvoer, 20 gram gezonde snacks (kruiden, knaaghout etc) mogen eten.

In 2017 hebben wij onze leden gevraagd hoeveel gram groenvoer zij aan hun konijnen geven. Hieronder de uitkomst van deze poll. Veel leden dachten dat ze meer gram groenvoer gaven, maar toen ze gingen wegen om de poll in te kunnen vullen kwamen veel konijnenbaasjes er achter dat het minder weegt dan je in eerste instantie verwacht. De meeste konijnenbaasjes geven 10-50 gram groenvoer per kg lichaamsgewicht per dag.

Veilige groentes die konijnen mogen eten

In onze lijst met groenten, fruit en kruiden die een konijn mag eten kun je vinden wat een konijn allemaal mag hebben:

Groenten, fruit en kruiden voor konijnen (veilige plantenlijst)
https://www.bunnybunch.nl/informatie/groenten-fruit-kruiden-konijnen

Er zijn groentes die met mate gevoerd moeten worden en groentes die wat sneller diarree veroorzaken. Als je je konijn wil leren groenvoer te eten, kun je beter niet met die soorten starten. Veilige groentes om mee te starten zijn: andijvie, peterselie, wortelloof, witlof, geplukt gras. Als je slim bent start je dus met het voeren van één van deze soorten.

Een konijn mag sla en koolsoorten eten. Er zijn echter ook konijnen die hier gevoelig voor zijn. Wij raden aan om niet te starten met deze soorten. Maar een “gevorderde groenvoereter” kan best wat sla en koolsoorten hebben. Zorg er wel altijd voor dat je deze groentes geeft in een mix met veilige groentes. Over het algemeen is het wel beter om niet te veel sla- en koolsoorten met een vaste krop te geven, zoals ijsbergsla, witte kool, rode kool en spitskool. Die soorten geven het snelst problemen met de spijsvertering. Kies liever voor de soorten met een losse krop, broccoli, spinazie, andijvie of kropsla bijvoorbeeld.

Een aantal groentes bevatten best veel suikers. Wortel, de groente waarvan veel mensen denken dat konijnen er onbeperkt van mogen eten bevat bijvoorbeeld veel suikers. Verder bevatten ook zoete paprika en zoete tomaten veel suiker. Een konijn mag het gewoon eten, maar geef deze groentes wel met mate. Alle soorten groenvoer hebben voordelen. Ze bevatten vitamines en anti-oxidanten. Andijvie, broccoli en wortelen bevatten bijvoorbeeld veel vezels. Vezels zijn erg belangrijk in de voeding van een konijn. Is jouw konijn gevoelig voor blaasproblemen? Geef dan niet te veel broccoli, chinese kool of spinazie, deze bevatten veel calcium. Informatie over calcium in konijnenvoer: https://www.bunnybunch.nl/informatie/calcium-konijnenvoer

Het is het best om je konijnen een mix van verschillende soorten groenvoer te geven en vooral voor bladgroenten kiezen. Konijnen zijn immers van nature bladeters. Een gevarieerd menu is een gezond menu. Het is echt beter om kleine porties van meerdere verschillende soorten groenten te geven, dan van één soort heel veel. Geef een dagelijkse mix van minimaal 3 soorten groenvoer, als het mogelijk is liever zelfs nog meer soorten. Het is juist goed als je de samenstelling regelmatig wisselt. Zo voorkom je dat jouw konijn te veel of te weinig van een bepaalde stof binnen krijgt. Ook per seizoen kun je de samenstelling wisselen, zo kun je het betaalbaar houden.

Let op! Groenvoer uit de supermarkt is vaak bespoten. Was het daarom goed en dep het droog voor je het aan je konijn voert.

Fruit voor konijnen

Konijnen zijn dol op fruit. Fruit bevat echter veel suikers. Een konijn mag best wel eens een keer fruit eten, maar hou dit beperkt. Zie het als een snoepje of een toetje. Met mate dus, kleine hoeveelheden en niet dagelijks! Of het nou gedroogd of vers is, houd het beperkt. Een plakje banaan, geen hele banaan, een partje appel, geen hele appel dus etc! En geef het zeker niet dagelijks, maar bijvoorbeeld eens per week. Er zijn konijnen die van fruit, door de hoeveelheid suikers die er in zitten, wat sneller diarree krijgen. Let hier dus goed op. In de natuur eten konijnen ook niet veel fruit, het meeste fruit hangt namelijk hoger dan waar een konijn bij kan.

Kruiden voor konijnen

Kruiden hebben vaak een positieve werking op de gezondheid van je konijn. Sommige bevorderen zelfs de eetlust en spijsvertering. Ideaal dus. Maar let op, ook kruiden moet je met mate geven. Geef nooit van één soort heel veel tegelijk. Je kan gewoon een aantal takjes kruiden mengen door de groenteschotel van je konijn, of het uit de hand voeren als beloning.

Wil je weten welk effect kruiden op de gezondheid van een konijn hebben, lees dan ons artikel over kruiden voeren aan konijnen.
Een konijn mag ook gedroogde kruiden hebben, maar ook dit met mate. Van gedroogde kruiden mag een konijn per soort één eetlepel per dag per kilo lichaamsgewicht hebben. Je kan dus wel verschillende soorten op een dag geven, maar zorg dat het niet te extreem wordt, mix 3-6 kruiden met elkaar en wissel regelmatig de mix zodat ze niet langer dan een maand hetzelfde kruid eten.

In de natuur groenvoer plukken voor konijnen

Het klinkt alsof dit een goede, gezonde optie is. Maar we raden het niet aan omdat er een aantal sterke nadelen zijn. We hebben het hier dan echt over groenvoer plukken in de natuur, dus niet in de eigen achtertuin. Verderop staat informatie over zelf groenvoer kweken voor konijnen.

Als je groenvoer, gras en kruiden wil plukken ergens anders dan in je eigen tuin let dan goed op. Op plaatsen waar wilde konijnen komen kun je beter geen groenvoer plukken. Dit kan namelijk besmet zijn met besmettelijke konijnenziektes zoals RHD/VHS. Ook op plaatsen waar veel honden worden uitgelaten kun je het beter laten staan, dit in verband met wormbesmettingen. Ook uitwerpselen van katten en vossen kunnen wormen over brengen. Pluk ook geen groenvoer op plaatsen waar veel bestrijdingsmiddelen gebruikt worden en ook niet langs een drukke verkeersweg (uitlaatgassen). Hier kan je konijn ziek van worden.

Was het groenvoer altijd grondig en dep het droog voor je het aan je konijn voert. Zorg er ook voor dat jouw konijnen voldoende zijn ingeent tegen myxomatose, RHD en VHS-2, deze ziektes kun je namelijk uit de natuur meenemen aan groenvoer, maar ook aan je kleding of schoeisel.

Controleer ook zeer goed dat de soorten die je plukt veilig zijn voor de konijnen.

En is het terrein waar je plukt niet van jezelf, vraag dan toestemming aan de eigenaar of je er mag plukken. Ook als het een natuurgebied betreft. Juist daar zijn beheerders vaak bezig met behoud van diversiteit van planten en insectensoorten, en als je veel kruiden en grassen plukt, misschien zelfs takken van bomen snoeit, kan het zijn dat je de balans verstoort. Natuurbeheerders investeren soms juist geld in inheemse plantensoorten in bepaalde gebieden, het is zonde als je dat vernielt en verstoort door groenvoer voor je konijnen te plukken. Informeer dus netjes voor je gaat plukken of het is toegestaan, en of er eventueel beperkingen zijn.

Giftig groenvoer voor konijnen

Er zijn een aantal soorten groenvoer die een konijn echt niet mag hebben. Ui, prei, aardappel en bonen bijvoorbeeld. Voor een complete lijst van giftige planten voor konijnen kun je in ons artikel over giftige planten kijken.

In de natuur leert een jong konijn in de eerste weken van zijn moeder wat wel en niet eetbaar is. Onze tamme konijnen hebben geen idee meer wat nou precies veilig en giftig is. Daarom is het belangrijk dat wij als baasje zorgen dat er geen giftige planten in de leefomgeving van onze konijnen staan, en ook dat er geen giftige dingen in de groenvoerschotels zitten.

Groenvoer voor konijnen zelf kweken

Wil je zelf onbespoten gezonde groenten, grassen en kruiden kweken voor je eigen konijnen? Dat kan! Op het forum staan een aantal verhalen van mensen die zelf groenvoer kweken. Dit kan zijn in een paar potjes in de vensterbank, in een vierkantemetertuin of een complete moestuin of pluktuin. Als je de veilige planten lijst er bij pakt en het artikel over een konijnvriendelijke tuin, staan er al heel wat tips in voor beplanting in een tuin waar je voedsel voor konijnen plukt, of waar de konijnen zelf rondlopen om hun verse groenvoer bij elkaar te scharrelen.

Wist je trouwens dat je van konijnenkeutels ook hele goede compost kan maken? https://www.bunnybunch.nl/informatie/compost-van-konijnenkeutels

Is vers groenvoer voeren aan konijnen duur?

Groenvoer voeren aan een konijn hoeft helemaal niet duur te zijn. Je kan jouw konijnen in ieder geval (ongekookte) restjes geven van veel groentesoorten die je zelf eet. Om dat aan te vullen, hieronder een aantal tips.

Zoals hierboven vermeld zijn er genoeg mensen die zelf groentes en kruiden kweken voor hun konijnen. Veel dingen zijn heel simpel te kweken en als je een aantal groenten in het "zaad laat schieten" en die zaden weer bewaard voor de volgende ronde, kun je heel goedkoop toch lekker kruiden en groenvoer kweken.

Heb je zelf geen groene vingers, maar een familielid of buurman met een moestuin? Vraag dan of je van hun doorgeschoten groentes en overschotten mag hebben. In ruil daarvoor zou je de keutels van jouw konijn nog kunnen aanbieden, dat is een prima meststof voor op de groentetuin!

Ken je iemand met een wilgenboom of een fruitboom in de tuin? Vraag dan of je als ze gaan snoeien de takken mag hebben!

Als je een beetje brutaal bent kun je ook bij een groenteboer of aan het eind van een marktdag bij de groentekraam vragen of zij groenvoer restanten hebben voor jouw konijnen. Op die manier kun je soms gratis of echt voor een spotprijs lekkere dingen voor jouw konijnen mee naar huis krijgen. Denk dan bijvoorbeeld aan het loof van wortelen en radijs en/of afgevallen bladeren van sla- en koolsoorten.

Verder is het aan te raden om op de koopjes te letten. Seizoensgroenten zijn nou eenmaal voordeliger dan groenten die van ver moeten komen. En niet alleen in de supermarkten! Er zijn heel wat boerderijen met stalletjes langs de weg waar je voordelig seizoensgroenten kan kopen. En wist je bijvoorbeeld dat je op veel plaatsen waar paardenvoer verkocht wordt in het najaar grote zakken wortels kan kopen, vaak maar voor 4-5 euro. Dat zijn wortels die niet mooi genoeg zijn voor menselijke consumptie, en dus voor paarden worden verkocht. Voor konijnen zijn ze echter ook ideaal!

Tot slot zijn er ook mensen die groenvoer plukken in het wild. Dit raden wij echter niet aan. Je weet namelijk nooit of het gras en de kruiden besmet zijn met ziektes als myxomatose, VHS of RHD-2. Ook kunnen er door uitwerpselen van andere diersoorten wormen door overgebracht worden. Als je het wel doet, verzeker je er dan van dat er geen drukke weg in de buurt is. Pluk niets op plaatsen waar veel honden, katten, wilde konijnen en/of vossen voorkomen. Controleer ook goed of je wel de juiste soorten hebt geplukt en er niets tussen zit wat giftig is. Was in het wild geplukte groentes zeer goed voor je ze aan de konijnen voert en zorg er voor dat jouw konijnen ingeent zijn tegen de besmettelijke virusziekten.