Cavia’s zijn knaagdieren. Ze worden gemiddeld 4 a 5 jaar oud, maar ze kunnen ook 8 jaar of nog ouder worden. De oudste cavia is zelfs ruim 14 jaar oud geworden. Begin je aan cavia’s, dan is dat niet voor even. Een cavia weegt 700-1600 gram. Een vrouwtje weegt vaak iets minder dan een mannetje. Cavia's zijn herbivoren, planteneters. Een vrouwtje heet een zeugje, een mannetje een beertje. Cavia's moet je altijd samen met soortgenootjes houden. Cavia's hebben meer ruimte nodig dan je in eerste instantie denkt, en hoewel ze goedkoop zijn in aanschaf, is het onderhoud van de cavia's dat lang niet altijd.
Cavia's en kinderen
Cavia's worden vaak aangeschaft voor de kinderen. Ergens begrijpen we dat wel. Het zijn leuke, levendige dieren die geluid maken. Ze zijn echter geen kinderspeelgoed. Er zijn een aantal dingen die je je goed moet realiseren voor je aan cavia's begint voor de kinderen.
De verzorging komt voor het grootste deel voor rekening van de ouders. De ouders zullen altijd verantwoordelijk zijn voor de goede verzorging en voor het welzijn van het dier. Een kind heeft niet voldoende verantwoordelijkheidsgevoel om dag in dag uit voor de cavia's te zorgen. Kinderen raken snel op cavia's uitgekeken.
Zie je als ouder cavia's als huisdier wel zitten, dan kunnen kinderen zeker betrokken worden bij de zorg. Kinderen kunnen leren ze dat ze elke dag voor het dier moeten zorgen, dit kan het kind verantwoordelijkheidsgevoel en doorzettingsvermogen bijbrengen.
Stel daarbij wel duidelijke regels, zoals bijvoorbeeld:
- Niet optillen. Cavia's kunnen als ze vallen ernstig gewond raken. Leer de kinderen dat ze bij de cavia's kunnen zitten om ze te aaien, zonder ze op te tillen.
- Stoor de cavia's niet als ze slapen
- Ga rustig om met de cavia's, lopen ze weg of willen ze niet naar je toe komen, forceer dan niets, maar wacht af.
- Geef de cavia's geen mensenvoedsel, daarvan worden ze ziek.
Aanschaf van cavia's
Realistische verwachtingen
Zorg dat je realistische verwachtingen hebt van de huisdieren, voor je er aan begint. Het is niet altijd leuk knuffelen en gemakkelijk. Cavia's zijn best lastige huisdieren. Ze hebben eigen karakters, die lang niet altijd knuffelig zijn.
Huisdieren kosten geld. De kosten voor voer en bodembedekking blijven elke maand terugkomen. Maar ze kunnen ook ziek worden en de dierenarts kost heel wat meer dan een cavia kost bij aanschaf. Een dier heeft het baasje niet voor het uitkiezen, wij baasjes kiezen de dieren. Zorg dus ook dat er voldoende geld is om de dierenartsrekening te kunnen betalen. Zet bijvoorbeeld elke maand een bedrag apart op een rekening of in een potje, zodat je een buffer hebt voor dit soort onverwachte uitgaven.
Heb je hooikoorts of ernstige luchtwegproblemen? Begin dan niet aan cavia’s. Cavia’s eten veel hooi en dat is zeer belangrijk in hun voeding. Het is niet te vervangen door iets anders. Ook als je allergisch bent voor de haren of huidschilfers van cavia’s is het niet aan te raden er aan te beginnen. Veel cavia’s worden om allergie redenen afgestaan. Het is jammer als je graag cavia’s had willen hebben, maar het is ontzettend zonde als de dieren er de dupe van worden en herplaatst moeten worden. Denk hier dus vooraf goed over na.
Waar koop je een cavia
Veel mensen gaan naar een dierenwinkel om cavia's te kopen. Dit is niet aan te raden. Bijna alle cavia's in dierenwinkels komen uit de massaproductie, broodfok. Dit zijn over het algemeen diertjes die geen goede start hebben gehad wat gezondheid en socialisatie betreft. Ook is er in dierenwinkels een enorm gebrek aan kennis en kundigheid, helaas. De kans is dus ook groot dat je voor twee vrouwtjes naar de winkel gaat, maar met een mannetje en vrouwtje terug komt.
Er zijn enkele, kleinschalige caviafokkers waar je aan een goed adres bent. Deze adverteren echter zelden op internet, en zijn dus lastig te vinden.
Wat ons betreft is de beste plek om een cavia, of beter nog twee of meer cavia's te halen, in een knaagdierenopvang of asiel. Daar zitten cavia's in allerlei soorten en van allerlei leeftijden te wachten op nieuwe huisjes. Een opvang zorgt dat de dieren nagekeken zijn door een dierenarts voordat ze naar een nieuw huisje mogen, kan advies geven over het koppelen van cavia's, en zal eerlijk zijn over het karakter. Ook jonge cavia's zitten in opvangen, er worden helaas vaak zwangere dieren binnengebracht.
Kassa heeft in 2018 uitgezocht wat voor handel er schuil gaat achter een dierenwinkel cavia. Bekijk het item hier:
Hoe zie je of de cavia gezond is?
Als je een cavia koopt moet je er op letten dat hij er gezond uitziet. De cavia moet actief zijn, niet te mager (de botten moeten niet zichtbaar zijn, maar wel te voelen) en geen zichtbare tekenen hebben van ziektes. De neus moet schoon zijn, de tanden moeten goed staan, de cavia moet geen problemen hebben met eten. De tanden moeten ook mooi wit zijn. De onderkant van de cavia, de buik en ook de anus moeten schoon zijn. Er mag geen poep aan vastkleven en de vacht moet niet geel en nat zijn van de urine. De vacht moet glanzen en glad zijn, geen kale of rare plekken op de huid.
Houd cavia's altijd samen
Van nature leven cavia's in Zuid-Amerika in groepen, met een sterke rangorde. In gevangenschap is het gebied wat kleiner, en worden ze vaak als koppel of klein groepje gehouden. Voor cavia's is het heel erg belangrijk dat ze het sociale gedrag en de sociale geluidjes kunnen laten zien en horen met een soortgenootje. Kies dus altijd voor minimaal twee cavia's.
Er zijn verschillende combinaties mogelijk:
- 2 zeugjes, of een groepje zeugjes
- 2 beertjes
- 1 gecastreerd beertje met één of meer zeugjes
Over het algemeen lukt het wel om groepjes samen te stellen van cavia vrouwtjes (zeugjes) of van één gecastreerd beertje met meerdere zeugjes. Maar mannetjes (beertjes) in groepen samen zetten is lastiger. Een tweetal gaat soms goed, maar vaak ook niet. Een drietal lukt heel soms ook nog wel, als de karakters heel goed matchen. Maar grotere groepen met alleen maar beertjes, dat is meestal niet mogelijk.
De beste combinatie is een gecastreerd beertje met een zeugje. Zeugjes onderling lukt zoals hierboven vermeld vaak ook wel. Beertjes kunnen wel samen, maar daar speelt karakter en leefruimte wel meer mee, dat gaat maar in de helft van de gevallen goed. Binnen deze genoemde combinaties kan het dus zeker ook fout gaan, het is bij het kiezen van een partner voor je cavia belangrijk dat je goed kijkt of de dieren wel bij elkaar passen. Ze hebben een sterke rangorde, en soms past een cavia gewoon echt niet bij een ander en gaan ze flink vechten.
Een opvang kan je hier goed bij helpen. Omdat zij meerdere dieren hebben kun je daar ook kijken of het klikt tussen jouw cavia en zijn nieuwe vriendje of vriendinnetje. Als je de goede "match" hebt gevonden, is het koppelen van cavia's niet zo moeilijk.
Koppelen is niet makkelijk, laat het niet uit de hand lopen. Haal de cavia's uit elkaar als ze elkaar verwonden, als ze heftig vechten en als een bal over de grond rollen en als één cavia steeds opnieuw flink aangevallen wordt. Grijp ook in als één of meer cavia's van angst niet meer willen eten of drinken, of als één cavia steeds wordt verjaagd door de ander(en).
Cavia's hebben een puberteit, zo tussen de 2 en 5 maanden. Het kan zijn dat cavia's in die periode wat gedragsveranderingen laten zien en dat er irritatie naar elkaar ontstaat. Let goed op dat het niet te ernstig wordt en haal ze indien nodig uit elkaar. Soms blijken cavia's toch geen passende match voor elkaar te zijn. Laat het niet tot verwondingen komen, maar bedenk een alternatief plan om toch te zorgen dat de cavia's een fijn leven met soortgenootje(s) tegemoet gaan.
Huisvesting
De meeste caviabaasjes kiezen ervoor om de cavia’s binnen te huisvesten. Dat heeft veel voordelen. Maar in het Nederlandse klimaat kunnen cavia’s eventueel ook buiten gehuisvest worden. Goede huisvesting in de wintermaanden is dan wel heel belangrijk.
Afmetingen van het caviaverblijf
De minimale afmeting van een verblijf voor twee cavia’s is 0.9 m2. Dit is echter heel erg weinig! Wij adviseren om voor een veel ruimer verblijf dan dit te kiezen, zoals een verblijf van 2 vierkante meter voor een tweetal. Pas dan hebben ze voldoende ruimte om lekker te rennen, wat goed is voor de conditie, onderlinge band en gezondheid van de cavia’s.
Cavia’s benutten verdiepingen in hun verblijf best goed, een plateau in het verblijf kan al heel simpel extra ruimte bieden, een plekje om even apart van het hokgenootje te gaan zitten. Er bestaan hokken met meerdere verdiepingen, zowel voor binnen als buiten. Let wel op dat cavia’s zich als ze vallen flink kunnen verwonden, de verdiepingen moeten veilig zijn en niet te hoog.
Cavia’s binnen in huis houden
De standaard hokken die in winkels aangeboden worden zijn klein, veel te klein. Je komt dan uit bij een traliekooi of plastic kooi, een dunabak.
In een dunabak is minder snel tocht, maar blijft de ammoniakgeur van de urine en ontlasting meer hangen, dat kan gezondheidsproblemen geven. Deze zijn vaak niet in hele grote maten te koop en het nadeel is dat als je de cavia’s los wilt laten lopen of in een ren wilt laten, je heel de bovenkant er af moet halen om ze de mogelijkheid te geven er zelfstandig uit te komen. Dat is onpraktisch. Of je moet ze optillen, maar dat vinden cavia’s niet fijn.
Een traliekooi is voor wat in dierenwinkels aangeboden wordt dan de andere keuze. Deze zijn in verschillende maten te koop. Neem als je voor een traliekooi kiest, echt de grootste die je kunt vinden. Soms zitten er standaard plastic huisjes in deze kooien en vaak kan de voorkant opengeklapt of opengeschoven worden om de cavia’s er (met behulp van een opstapje) zelfstandig in- en uit te laten lopen een eventuele ren in.
De derde optie, die minder bekend is, is het huisvesten van de cavia’s in een ren. Er zijn mooie rennen te koop, niet alleen de metalen konijnenrennen of puppyrennen, maar ook mooie rennen met plexiglas panelen. Die helpen tegen tocht, zorgen ervoor dat je de cavia’s goed kan zien en passen over het algemeen prima bij het interieur in huis. En het mooiste is dat ze echt voldoende bewegingsruimte geven aan de cavia’s, vaak kun je ze zelf met meer panelen net zo groot maken als je zelf wil.
Tot slot zijn ook de kleine hekjes die je aan elkaar kan maken om een verblijf te vormen populair voor cavia's. Modulaire verblijven, draadkubus hekjes, die je zelf aan elkaar kan maken met connectors. Daarmee kun je een verblijf maken wat handig is in jouw situatie. Vaak word dit in combinatie met kunststof onderplaten gedaan.
Denk goed na waar je het verblijf van cavia’s maakt, binnen in huis. De kooi moet op een lichte, tochtvrije plek komen te staan. Bij voorkeur tegen een muur aan. Niet vlak bij of boven de CV of direct op de vloerverwarming. De kooi moet niet vol in de zon staan. Bij voorkeur ook niet bij de TV of geluidsboxen, cavia’s zijn gevoelig voor geluiden.
Cavia’s buiten houden
Het kan, cavia’s buiten houden. Verhuis ze natuurlijk niet midden in de winter van binnen naar buiten, maar zorg dat ze in de zomer of uiterlijk in het najaar al buiten wonen, zodat ze geleidelijk aan wennen aan de buitentemperaturen.
Voordeel van cavia’s buiten huisvesten is dat ze gemakkelijker voldoende zonlicht krijgen. Dat kan bij binnen-cavia’s nog wel eens een probleem zijn. Ook is er vaak meer ruimte en is het voor baasjes die bijvoorbeeld hooikoorts of een allergie hebben ontwikkeld, terwijl ze al cavia’s hadden, soms nog wel te doen als de cavia’s buiten verblijven.
Als het in de winter koud word en gaat vriezen, is het zeer belangrijk dat de cavia’s buiten een goed verblijf hebben. Ze hebben dan echt een goed geïsoleerd nachthok nodig en warme bodembedekking. Houd cavia’s buiten ook zeker niet alleen, maar liever zelfs in groepen. Bij koud weer houden ze elkaar dan lekker comfortabel warm. Een snugglesafe heatpad kan ook handig zijn voor cavia’s die in de winter buiten leven.
Vul het schuilhok met een goede, warme bodembedekking. Hiervoor kan bijvoorbeeld Russel bedding gebruikt worden, dat is zacht stro wat geen oogirritaties kan veroorzaken, zoals het gewone stro kan doen.
Cavia's die buiten wonen kunnen in een konijnenhok gehuisvest worden. Bij voorkeur natuurlijk ook met een ren er aan, en zo groot mogelijk. Let op dat de loopplankjes als het om een hok met verdiepingen gaat niet te steil zijn. Hoger dan 50 cm per verdieping is voor cavia’s niet nodig, zelfs gevaarlijk als ze vallen. Let dus goed op dat je een verblijf koopt of maakt dat geen hoge afgronden heeft.
Maar ook een veilige, overdekte ren met daarin losse schuilhokjes is geschikt voor cavia’s buiten. Sommige caviabaasjes houden de cavia’s in volières. Het voordeel daarvan is dat je er als baasje makkelijk in kan staan, wel zo fijn met schoonmaken, en op die manier ga je ook sneller bij de cavia’s zitten. Als je kruipend door het hok moet, is dat een stuk minder praktisch.
Houd je cavia’s buiten, let dan ook goed op dat het verblijf veilig moet zijn, dat roofdieren buiten het verblijf gehouden worden. Loslopende katten en honden zijn een gevaar voor cavia’s, maar ook roofvogels, vossen en marters. Die laatste komen ook steeds meer voor in stedelijk gebied. Dit informatieve artikel gaat over veilige huisvesting voor konijnen, maar voor cavia’s geldt hetzelfde.
Cavia’s huisvesten met konijnen
Het is af te raden om cavia’s te huisvesten met andere dieren. Cavia’s zijn zeer gevoelig voor ziektes die tussen diersoorten overdraagbaar zijn. Dit geldt niet alleen voor konijnen en cavia’s, maar ook voor cavia’s en honden en katten. Deze diersoorten zouden om deze reden al nooit samen gehuisvest mogen worden.
Cavia’s en konijnen hebben grote verschillen in voeding, die erg lastig op te lossen zijn en in de praktijk voor gezondheidsproblemen zorgen bij één van beide, of beide soorten.
Konijnen en cavia’s communiceren op totaal verschillende manieren en begrijpen elkaar niet. Cavia’s communiceren vooral met geluiden, konijnen met hun houding. Ze hebben geen voordelen aan het samen leven in één ruimte.
Konijnen hebben zeer sterke achterpoten die ze veel gebruiken, bijvoorbeeld bij het rennen en springen als ze blij zijn. Als een cavia op het verkeerde moment op de verkeerde plek zit en geraakt word door deze achterpoten, kan dat zijn of haar leven kosten.
Het is dus ten zeerste af te raden om cavia’s met andere diersoorten te huisvesten. Cavia’s hebben echt andere cavia’s nodig om hun sociale gedrag te kunnen uiten. Met een konijn worden ze niet gelukkig.
Hoe richt je een caviaverblijf in?
Als je voor het eerst start met het houden van cavia’s is het soms lastig om te overzien wat noodzaak is, en wat luxe.
In een caviaverblijf moeten in ieder geval de volgende dingen aanwezig zijn:
- een etensbak
- een waterbak (eventueel ook een drinkfles)
- een hooiruif
- bodembedekking
- een schuilplek
- knaagmateriaal (maar geen knaagsteen!)
Een etensbak of voerbak spreekt voor zich. Cavia’s zijn niet de meest zindelijke dieren, dus het is wel zo fijn dat de brokvoeding schoon blijft in een voerbak.
Een waterbak in het verblijf heeft de voorkeur, dat is natuurlijker om uit te drinken, ze kunnen lekkerder door drinken uit een waterbak. Het kost meer energie om water uit een fles te krijgen, waardoor ze soms niet voldoende drinken. Ook kunnen ze verstopt raken met vuil zoals bodembedekking, hooi en haren. Voldoende water drinken zorgt ervoor dat ze de afvalstoffen uit hun lijf kunnen afvoeren en dat is erg belangrijk. Een drinkfles gebruiken kan, maar zet ook altijd een waterbak neer. Gebruik de fles dus als extra watervoorziening, niet als enige watervoorziening.
Hooi is ontzettend belangrijk voedsel voor cavia’s. Het zorgt voor het afslijten van de tanden en kiezen en voor een goede spijsvertering. Ze mogen het onbeperkt, de hele dag door, eten. Het blijft het best schoon in een ruifje, hoewel er altijd wel wat naast zal belanden als ze er mee aan de slag gaan. Let op dat het ruifje veilig is, dat ze er niet in klem kunnen komen te zitten. Het is aan te raden zeker ook hooi bij de toiletbak te zetten, dat bevordert de zindelijkheid.
Als bodembedekking worden vaak geperste houtkorrels, geperste papierkorrels, hennepvezel of gemalen stro (Russel bedding) gebruikt. Een toiletbak is voor cavia’s niet nodig. Het mag wel natuurlijk, daar ben je vrij in, maar ze zijn echt niet makkelijk zindelijk te maken. Als je het als een uitdaging ziet kun je het altijd proberen, maar er is veel geduld voor nodig! Hang dan in ieder geval een hooiruif bij de toiletbak.
Tegenwoordig zijn bodemmatten ook steeds meer in gebruik voor cavia's. De toplaag is dan vaak van fleece, en daar onder zitten absorberende lagen om de urine op te nemen. Het voordeel van dit soort matten voor cavia's is dat er weinig stof is en dat het zacht is voor de pootjes.
Een schuilplek is voor cavia’s die jaarrond buiten leven zeer belangrijk om een droge, tochtvrije plek te bieden. Maar ook voor cavia’s die binnen leven zijn schuilplekken belangrijk. Cavia’s die kunnen schuilen hebben minder stress, en dat is weer goed voor de gezondheid! Huisjes, afdakjes, tunnels, kartonnen dozen, stoffen mandjes, slaapzakken en hangmatten . Er zijn heel wat schuilplekjes te koop, of zelf te maken!
Tot slot is knaagmateriaal echt aan te raden. Maar kies absoluut niet voor een knaagsteen. Daarin zitten te veel mineralen die gezondheidsproblemen kunnen geven als ze in te grote hoeveelheden gegeten worden door cavia’s. Een veiliger alternatief is knaaghout. Wilg, berk, hazelaar of appelhout bijvoorbeeld. Ook speeltjes van knaaghout en grassoorten zoals wilgenballen kun je aanbieden als knaagmateriaal. Wil je een budget-vriendelijk alternatief? Vul een wc rolletje met hooi!
Voeding
Het dagelijkse menu van een cavia moet er als volgt uit zien:
1. Onbeperkt vers hooi
2. Brokvoeding
3. Vers groenvoer
4. Gezonde snacks
En vergeet natuurlijk ook niet dagelijks vers drinkwater te geven aan de cavia’s.
Hooi voor cavia's
Ongeveer 70% van wat een cavia per dag eet zou hooi moeten zijn voor een goede spijsvertering, het goed afslijten van het gebit, het tegengaan van overgewicht en verveling. Het best geef je een mengsel van verschillende hooisoorten / grassoorten om een goede kwaliteit, gevarieerde voeding van hooi te kunnen bieden. Een cavia hoort zeker zijn eigen formaat in los hooi per dag te eten. Luzerne / alfalfa is niet aan te raden, of geef het met mate. Weidehooi, timothy hooi of kruidenhooi is meer aan te raden. Cavia's krijgen stilvallende darmen als er geen hooi beschikbaar is, en dan sterven ze. Zorg dus echt dat ze altijd hooi tot hun beschikking hebben.
Brokvoeding voor cavia's
Ongeveer 15% van wat een cavia op een dag eet mag brokvoeding zijn. Geef geen gemengde voeding met noten, mais, zaden en fruit. Cavia's kunnen die ingrediënten niet goed verteren. Ook maakt het ze kieskeurig. Het is beter om een geperste brokvoeding te kiezen voor de cavia's. Het ziet er misschien saai uit, maar het is echt gezonder.
Kijk goed naar de samenstelling. Er zitten nog wel eens erg ongezonde producten in brokvoeding. Het best is een brokvoeding met als hoofdbestanddeel grassen (geen alfalfa/luzerne) en voldoende vitamine C. Let op dat er geen slechte producten in zitten zoals zuivel, honing, suikers, kleurstoffen en producten van dierlijke oorsprong.
Geef brokken niet onbeperkt, maar pas de hoeveelheid aan aan het gewicht en de conditie van de cavia's. Voorkom overgewicht, maar zorg er wel voor dat ze voldoende voedingsstoffen en vitamines uit de brokken kunnen halen. Let vooral op dat er voldoende vitamine C in de brok zit. Eigenlijk zit er nooit voldoende vitamine C in een brok, je zal dus altijd met vers groenvoer of vitamine C tabletjes moeten zorgen dat de cavia’s daar zeker genoeg van binnen krijgen. Geef geen vitamine C in het drinkwater, want dat vervliegt erg snel. Geef ook geen bruistabletten. De vaste vitamine C pilletjes die van diverse merken te koop zijn kunnen wel.
Groenten voor cavia's
Vers groenvoer, met name donkere bladgroenten. 10% van de dagelijkse voeding mag uit vers groenvoer bestaan. Voor de spijsvertering is het beter om dit in een aantal kleine porties te geven, gedurende de dag. Cavia's zijn over het algemeen echt fan van vers groenvoer en als baasje krijg je een fluitconcert als ze door hebben dat het weer tijd is voor hun lekkere verse groenvoerportie. Niet alle soorten groenvoer zijn veilig, en ze moeten het ook leren eten om diarree te voorkomen.
Veilige groenvoer soorten voor cavia’s zijn:
Andijvie
Bleekselderij
Bloemkool
Boerenkool
Broccoli
Chinese kool
Gras (geplukt gras, niet gemaaid)
Groene kool
Komkommer
Maisbladeren
Paksoi
Paprika
Pompoen (geen pitten)
Radijs (vooral het loof vinden ze lekker!)
Selderij
Sla soorten (wel rustig aanwennen)
Spinazie
Spruitjes
Tomaat
Venkel
Witlof
Wortel (vooral het loof valt in de smaak, en is nog het gezondste deel ook)
Snacks voor cavia's
Snacks, een kleine portie. 5% per dag. Wil je verantwoorde snacks, kies dan producten van knaaghout.
Mijd dierenwinkel snoepjes en snacks zo veel mogelijk voor cavia’s. Geef dus geen koekjes, yoghurtdrops, snoepjes, wortelbroodjes of knaagstengels, of als je het wel geeft, echt zo min mogelijk en in kleine porties tegelijk.
Af en toe, niet dagelijks, kun je de cavia's verwennen wat minder gezonde groenten zoals wortel of een stukje fruit. Niet alle fruitsoorten zijn veilig voor cavia’s. Hieronder staat een lijst met soorten die ze mogen eten. Fruit moet je echt zien als een gebakje of een uitje naar de snackbar, echt met mate dus. Maar de fruitsoorten die cavia’s mogen eten zijn:
Aardbei
Ananas
Appel
Banaan
Bosbes
Braam
Framboos
Kers
Kiwi
Mango
Meloen (geen pitjes)
Papaja
Peer
Perzik
Pruim
Rozenbottel
Sinaasappel
Verzorging
Het is noodzakelijk om meerdere keren per dag naar je cavia's te gaan om ze te verzorgen. De spijsvertering van cavia’s werkt het best als ze meerdere porties eten krijgen verdeeld over de dag. Vergeet ook niet dagelijks het drinkwater te verversen. En controleer elke keer dat je bij de cavia’s bent, goed de gezondheid.
Het verschonen van het verblijf doe je minstens eens per week, het kan wel vaker nodig zijn. Sommige cavia’s zijn wat netter dan anderen, en hoe vaak je moet verschonen is ook afhankelijk van het formaat van het verblijf en het aantal cavia’s er in.
Langharige cavia's (met uitzondering van Lunkarya's en Tessels) moeten worden geborsteld. Hiervoor heb je een zachte borstel en een kam nodig. Kortharige cavia's kun je met een zachte borstel kammen, om de losse haren uit de vacht te halen. Als het in de zomer erg warm is of als er achterstallig vachtonderhoud is kun je de vacht van langharige cavia's ook knippen. Gebruik hiervoor een scherpe schaar, maar pas wel heel goed op dat je de cavia niet verwondt. Laat liever wat meer vacht staan, dan hem tot op de huid kort te knippen.
De nagels van cavia's moeten regelmatig geknipt worden, dit kun je laten doen door de dierenarts of een knaagdierenopvang, maar als je eenmaal weet hoe het moet kun je het ook zelf doen. Je hebt dan een special nagelschaartje nodig.
Je kunt je cavia als hij vies is geworden ook wassen. Doe dit echter niet voor je eigen plezier, maar alleen als het nodig is. In bad gaan is voor cavia’s niet ontspannend of afkoelend, maar juist vrij stressvol. Over het algemeen is het alleen nodig als een cavia diarree heeft gehad.
Als alleen de kont van de cavia vies is kun je deze in een bakje met een laagje lauw water schoon weken. Als je cavia echt heel vies is kun je hem ook helemaal wassen, dit moet je natuurlijk niet elke week doen, maar alleen als het echt nodig is. Je moet er altijd goed op letten dat het niet tocht! Je moet de cavia echt heel goed droogwrijven, en eventueel op een lage stand föhnen. Je kunt beter geen shampoo gebruiken, maar als het echt nodig is dan kun je het best een zo mild mogelijk product gebruiken (er zijn speciale shampoos op de markt voor cavia's). Spoel de vacht goed uit na het gebruik van shampoo, er mag niets in de vacht achterblijven. Zorg er ook voor dat je de cavia niet in een te hoge laag water zet, het is niet de bedoeling dat hij kan verdrinken. Het best is om verschillende bakken water en de gootsteen te gebruiken.
De dierenarts
Een cavia kan dan wel goedkoop zijn in aanschaf, de dierenartsrekening is dat zeker niet! Misschien heb je geluk en heb je gezonde cavia’s, maar er zijn heel wat aandoeningen bij cavia’s waarvoor ze naar de dierenarts moeten. Zorg dat er wel een spaarpotje is voor medische noodgevallen.
Cavia’s komen nauwelijks aan bod in de opleiding tot dierenarts. Ook is een dierenarts na zijn afstuderen niet verplicht de kennis up-to-date te houden. Dat heeft helaas als gevolg dat er heel wat dierenartsen zijn waar je beter niet met je cavia’s naar toe kunt gaan. Ons advies is dus voor je aan cavia’s begint, goed te informeren bij de dierenartsen in de buurt, of er een dierenarts is met cavia’s als expertise. Een dierenarts die dus wel op eigen initiatief regelmatig bijscholing volgt om de kennis actueel te houden. Een kundige dierenarts kan het leven van jouw cavia’s echt redden. Het is dus belangrijk om deze te zoeken voor je aan cavia’s begint en niet op het moment dat je met een doodzieke cavia in je armen staat.
Castratie
Bij de meeste caviabaasjes zal dit niet in de planning staan, maar als je bij een winkel of fokker twee vrouwtjes dacht te kopen, en het blijken toch een mannetje en vrouwtje te zijn, dan zul je toch het mannetje moeten laten castreren als je ze samen wilt houden. Na castratie moet het beertje nog 5 weken apart zitten in verband met de vruchtbaarheid, en daarna kun je ze weer koppelen. Een castratie van een caviabeertje kost al snel 75 euro. Bij cavia’s heeft castratie geen enorm effect op het gedrag. Ze worden wel iets rustiger, iets minder hormonaal, maar het verschil is niet zo heel groot. De belangrijkste reden dat caviabeertjes gecastreerd worden is dus echt vruchtbaarheid.
Vrouwtjescavia’s worden niet zo heel vaak gecastreerd (gesteriliseerd). Vaak pas op het moment dat er problemen zoals baarmoederontstekingen, baarmoederkanker of cysten aan de eierstokken zijn, en het de enige optie nog is. Een castratie van een zeugje kost 100-150 euro.
Longontsteking (preventief vaccineren)
Cavia's kunnen jaarlijks gevaccineerd worden tegen Bordetella bronchiseptica, een bacterie die longontsteking kan veroorzaken. Het is aan te raden dit wel te doen. Niet alle dierenartsen hebben dit vaccin voor cavia's op voorraad, maar een praktijk die gespecialiseerd is in cavia's zal het ongetwijfeld hebben of gemakkelijk kunnen bestellen.
Gebitsproblemen
Problemen met de tanden en kiezen komen helaas regelmatig voor bij cavia's. De tanden en kiezen groeien een leven lang door. Staan deze verkeerd of krijgen de cavia's niet de juiste voeding, dan geeft dat telkens terugkerende problemen met het gebit. Ook een afgebroken tand, te weinig vitamine C, te weinig vitamine D en infecties kunnen gebitsproblemen geven. Gebitsaandoeningen die niet erfelijk zijn, kunnen voorkomen of verminderd worden door voldoende hooi te geven en veilig knaagmateriaal aan te bieden.
Huid & vachtproblemen
Cavia's zijn vrij gevoelig voor huid- en vachtproblemen. Mijten, schurft en schimmels komen regelmatig voor. Laat cavia's niet met vachtproblemen rondlopen, maar ga op tijd naar de dierenarts voor de juiste behandeling. Sommige problemen (bijvoorbeeld ringworm, een schimmel) zijn namelijk ook van dier op mens overdraagbaar. Vachtproblemen herken je aan kaalheid, wonden, haaruitval, jeuk, krabben en schilfers. Controleer ook regelmatig de voetzooltjes van de cavia's, of er geen bultjes op komen (bumblefoot). Bij beertjes kan de klierzak verstopt raken, tussen zijn anus en geslachtsorgaan. Controleer dit regelmatig, en maak het indien nodig met een wattenstaafje schoon. Er kunnen daar ook keutels en hooi vast komen te zitten, dus regelmatige controle is geen overbodige luxe.
Spijsverteringsproblemen
Problemen met de spijsvertering kan veroorzaakt worden door heel wat verschillende dingen. Vaak zie je dit aan de keutels van de cavia's. Deze zijn dan plakkerig, of het is zelfs diarree. De meest voor de hand liggende oorzaak, waar je eerst naar moet kijken, is of de cavia wel de juiste voeding krijgt en of er niets mis is geweest of veranderd is aan het voedsel. Maar ook infecties, ontstekingen, virussen, wormbesmettingen, medicijngebruik en gebitsproblemen kunnen plakkerige keutels en diarree veroorzaken. Onderschat de klachten niet, zeker als het gedrag van de cavia ook afwijkend is. Als de cavia niet wil eten, zwak is, stil in een hoekje zit wacht dan niet tot de volgende dag en bezoek direct de dierenarts.
De geluiden van de cavia
Van alle knaagdieren die er zijn maken cavia's de meeste geluiden. Als het voedertijd is houden ze soms hele concerten om jou te helpen herinneren dat het nu tijd is om van de bank te komen om hun voerbakjes te vullen. De geluiden van een cavia variëren van piepen als ze bang zijn, fluiten als ze opgewonden zijn, klappertanden als ze aan willen geven dat ze de baas zijn tot grappige grom en bromgeluidjes als ze heerlijk zitten te genieten van een knuffelbeurt.
Meer lezen over cavia’s?
Knaagdieren opvangen en knaagdierenasiel lijst
https://www.bunnybunch.nl/informatie/knaagdierenopvang-asiellijst
Vitamine C bij cavia's
https://www.bunnybunch.nl/informatie/vitamine-c-bij-cavia
Kleurslagen bij cavia's
https://www.bunnybunch.nl/informatie/kleurslagen-cavia
Fokken met cavia's
https://www.bunnybunch.nl/informatie/fokken-met-cavias
Alle caviaproducten in de Bunnybunch webwinkel: