Haasachtigen, de familie van het konijn

Hoe ziet de familie van onze huisdierkonijnen er uit? Welke hazen- en konijnensoorten zijn er eigenlijk?

Konijnen zijn geen knaagdieren, zoals vaak wordt gedacht. Konijnen behoren tot de haasachtigen. Het verschil zit hem onder andere in de tanden, konijnen hebben achter de snijtanden nog stifttanden, knaagdieren hebben die niet. Er zit ook nog verschil in het bloed, de samenstelling van het bloed van knaagdieren is heel anders dan dat van konijnen (haasachtigen).

Familie van de haasachtigen

Haasachtigen worden onderverdeeld in 2 families, de fluithazen of pika’s (Ochotonidae) en de hazen en konijnen (Leporidae). Er bestaan verschillende soorten pika’s (of fluithazen), maar daar gaan wij in dit artikel niet op in omdat dat meer de verre neefjes zijn van onze huiskonijnen. We gaan wel in op de hazen en konijnen, de Leporidae. De familie van de hazen en konijnen bestaat niet alleen uit de hazen en konijnen die wij kennen, maar ook uit allerlei andere soorten die minder bekend zijn in ons land.

Familie van het konijn, de Pika.
Familie van het konijn, de pika.

Dit zijn een aantal van de soorten hazen en konijnen (Leporidae) die er zijn. Deze soorten kunnen ook weer uit verschillende ondersoorten bestaan:

Bengaalse konijn ( Caprolagus )
Dwergkonijn ( Brachylagus )
Echte haas (lepus)
Hottentothaas (Bunolagus )
Katoenstaartkonijn (Sylvilagus)
Konijn (Oryctolagus )
Midden Afrikaanse konijn (Poelagus)
Rode rotshaas (Pronolagus )
Sumatraanse konijn of gestreepte konijn (Nesolagus)
Vulkaankonijn (Romerolagus)
Amamikonijn of Rioe-Kioe konijn (Pentalagus)

Overzicht van het geslacht lepus
— Ondersoort Macrotolagus

  • Ezelshaas, Lepus alleni

— Ondersoort Poecilolagus

  • Sneeuwschoen haas, Lepus americanus

— Ondersoort Lepus

  • Poolhaas, Lepus arcticus
  • Alaskahaas, Lepus othus
  • Berghaas, Lepus timidus

— Ondersoort Proeulagus

  • Zwartstaarthaas, Lepus californicus
  • Witflankhaas, Lepus callotis
  • Kaapse haas, Lepus capensis
  • Mexicaanse haas, Lepus flavigularis
  • Zwarte Ezelhaas, Lepus insularis
  • Struikhaas, Lepus saxatilis
  • Woestijn haas , Lepus tibetanus
  • Tolaihaas, Lepus tolai

— Ondersoort Eulagos

  • Cantabrische haas, Lepus castroviejoi
  • Yunnan haas, Lepus comus
  • Korea haas, Lepus coreanus
  • Corsicaanse haas, Lepus corsicanus
  • Europese haas, Lepus europaeus
  • Iberische haas, Lepus granatensis
  • Mandsjoerijse haas, Lepus mandschuricus
  • Tibetaanse haas, Lepus oiostolus
  • Ethiopische hooglandhaas, Lepus starcki
  • Prairiehaas, Lepus townsendii

— Ondersoort Sabanalagus

  • Ethiopische haas, Lepus fagani
  • Savannehaas, Lepus microtis

— Ondersoort Indolagus

  • Hainanhaas, Lepus hainanus
  • Zwartnek haas, Lepus nigricollis
  • Birmaanse haas, Lepus peguensis

— Ondersoort Sinolagus

  • Chinese haas, Lepus sinensis

— Ondersoort Tarimolagus

  • Jarkandhaas, Lepus yarkandensis

Onzeker waartoe de soorten behoren:

  • Japanse haas, Lepus brachyurus
  • Abessijnse haas, Lepus habessinicus

Hazen en konijnen in Europa

Van de soorten hazen en konijnen die er zijn, komen acht soorten van nature in Europa voor. Eén soort daarvan is helaas wel uitgestorven. Onderstaande soorten komen in Europa voor:

Kaapse haas (Lepus capensis)
Cantabrische haas (Lepus castroviejoi)
Corsicaanse haas (Lepus corsicanus)
Haas (Lepus europaeus)
Iberische haas (Lepus granatensis)
Sneeuwhaas (Lepus timidus)
Konijn (Oryctolagus cuniculus)
Sardijnse fluithaas (Prolagus sardus)

De grootste oren? Een opvallende verschijning in de familie van onze konijnen is de Ezelhaas, met zijn grote oren.

Verschillen tussen hazen en konijnen

Konijnen behoren dan wel tot dezelfde familie als de haasachtigen, toch zijn er een aantal verschillen tussen hazen en konijnen.
Er zijn verschillen die je aan een haas of konijn kunt zien; hazen zijn twee keer zo groot als konijnen, een haas rent harder dan een konijn, de onderwol van hazen is gelig-wit en die van konijnen kan verschillende kleuren hebben. Ook staan hazen hoger op hun poten en hebben ze langere voorpoten.
Er zijn verschillen in het gedrag; konijnen leven onder de grond en hazen boven de grond, konijnen leven in groepen en hazen alleen, hazen werpen hun jongen in het open veld, en konijnen maken een hol voor ze werpen en vullen het met haren en takjes. Hazen paren als ze rennen, konijnen paren als ze stil zitten.
Ook is er nog een verschil dat je met het blote oog niet kunt zien, hazen hebben namelijk 48 chromosomen en konijnen hebben 44 chromosomen. Door het verschil in chromosomen is het niet mogelijk om konijnen en hazen te kruisen.

Afbeelding: links een jong konijn, rechts een jonge haas.

Gebruikte bronnen:
Onder andere het boek Lagomorphs, Pika’s, Rabbits and Hares of the World van Andrew T Smith, Charlotte H Johnston, Paulo C. Alves en Klaus Hackländer