Baytril, wel of niet?

[Domino]

Ik heb het vorig jaar al eens een keer gehoord..... baytril en nog een aantal antibiotica zouden niet meer gebruikt mogen worden omdat men bang is dat er op den duur geen enkele antibiotica meer overblijft die nog effectief is.

 

Wat weten jullie hierover? Ik heb zelf pas ook nog baytril gehad en ik lees het ook nog regelmatig.

 

Hier een link naar een stukje erover: http://www.vetined.nl/news/39/show

[Deeskuh88]

Dat is Enrofloxoral toch? Klopt, dat is mij verteld door die dierenarts, Willem Jan Kitslaar, op het konijnencongres vorig jaar. Enrofloxoral is ook een antibioticum wat op mensen wordt toegepast. En om resistente bacteriën te voorkomen, mag het op dieren nog enkel toegepast worden als niets anders werkt of als er wordt verwacht dat niets anders gaat werken. Volgens mij is er echter qua voorschrijvingen nog niets geminderd. Maar dat kan ik mis hebben hoor. Ik hoor in elk geval zo links en rechts dat het nog veel wordt toegepast. Ik kreeg voor Rakker toen Duplocilline mee, maar voor mijn vogeltje weer wel Enrofloxoral.

[Marjoleintje]

Ik zie het nog regelmatig gebruikt worden. Maar er zijn wel strengere regels; AB mag echt niet meer meegegeven worden zonder dat de DA het dier eerst gezien heeft (herhaalrecept mag geloof ik wel, maar echt als directe voortzetting van de behandeling en niet een jaar later omdat het de vorige keer zo goed werkte.)

AB resistentie is wel een groot probleem aan het worden, en daarom is het zo verdomd belangrijk dat als het voorgeschreven wordt, de juiste AB in de juiste dosering wordt voorgeschreven en niet zomaar in het wilde weg wat geprobeerd wordt. Er zijn natuurlijk wel infecties waarvan je weet wat je ertegen moet gebruiken hoor, maar bij twijfel zou er gewoon altijd een bacteriologisch onderzoek (BO) gedaan en een antibiogram (ABG) gemaakt moeten worden om te kijken welke bacterie het is en welke AB hier korte metten mee kan maken.
 

Oh, en ook erg belangrijk en wat echt een groot probleem is; mensen maken de kuur vaker niet dan wel af. Dat geldt eigenlijk voor heel veel medicatie, maar met AB is het echt, echt af te raden omdat je zo natuurlijk resistentie bacteriën kweekt. (Lang niet alle dierenbezitters hebben de mentaliteit van de meeste BB'ers wat dat betreft. Helaas.)
Ikzelf ga er dan zelfs zo ver in om flesjes met restjes AB* bij de apotheek (soms kan het ook bij de DA) te brengen, omdat het anders alsnog vrij en blij in het milieu terecht komt.

 

(*Na Mara's castratie had ik een klein beetje over, iets van 0,5 ml terwijl ze elke keer 1,1ml moest krijgen. Dit laatste heb ik niet gegeven omdat de dosering anders te laag is - waar bacteriën erg blij mee zijn - en ze toch al 14 dagen had gehad, waar 7 minimaal was voor deze AB. )

Maar tja, het is een groot probleem dat steeds groter wordt. Uiteindelijk zullen er wel doden door gaan vallen, te beginnen met de dieren want er zijn nu al middelen die echt niet meer gebruikt mogen worden voor hen, en dat zullen er gaandeweg meer worden.

 

 

[Sanne1993]

Mag je AB dan eigenlijk nog wel preventief geven na castraties? Want dat lijkt me dan ook niet handig..

[belleke]

Moeilijk inderdaad wanneer wel en niet geven.

Mamski kreeg gisteren baytril gespoten en enrofloxoral mee.

Geef haar ook zilverwater.

Ik denk dat het met huisdieren misschien nog wel meevalt. Maar dieren in de intensieve dierhouderij die worden volgespoten.

Wij krijgen het weer binnen door het eten van vlees.

Ik merk gelukkig wel dat dokters zeer terughoudend zijn geworden met het geven van AB.

Knuffels Belleke

[Marjoleintje]

@Sanne:

Het liefst moet je operaties zo steriel mogelijk uitvoeren om onnodig AB gebruik te voorkomen, maar dat kun je natuurlijk niet altijd garanderen en een buikoperatie is wel echt een risico-operatie. (Daarbij heeft Mara vrij lang opengelegen omdat ze zoveel vet tussen de organen had. )
Je zou kunnen zeggen dat je zou moeten wachten tot er een ontsteking ontstaat en je dan pas met AB moet beginnen - niet altijd ontstaan er ontstekingen dus er is wat voor te zeggen - maar bij een buikwond is dat natuurlijk niet te zien. Misschien wel te voelen, maar dan heb je denk ik inmiddels al een doodzieke voedster/poes/teef/reu.

Ik zit nu alleen even te bedenken of de rammelaars en katers ook standaard AB meekrijgen...... katers in elk geval niet dacht ik......rammelaars ook niet zo snel geloof ik.... maar ik zal het volgende week eens nakijken/navragen! (Moet toch nog een apothekersopdracht doen voor stage, dus dan combineer ik dat mooi )

 

[Sanne1993]

Bij ons in de opvang zijn ze volgens mij wel al gestopt met antibiotica bij rammen.

Rouge heeft na de castratie trouwens helemaal niks meegekregen. Ze is ook gewoon prima hersteld, maar ze was ook in goede conditie, dus dat kan meespelen.

[Lonja]

Ik vind het best apart dat het voor gezelschapsdieren zo aan banden wordt gelegd. Resistentie komt echt niet weg van die paar hobbykonijnen die wij hebben. Hoeveel konijnen die als huisdier worden gehouden krijgen nu helemaal antibiotica. Dat loopt wel los. Laat ze de bio-industrie aanpakken dan is er ook niet zoveel medicatie nodig.

[Marjoleintje]

@Sanne:

Diva na haar castratie ook niet, dat was bij een andere praktijk (maar ook geen pijnstilling, dus of dat nu echt een goed voorbeeld is...)
Waar Mara gecastreerd is schrijven ze wel vrij vaak AB voor na (vaak vrij intensieve) operaties, maar ze kijken wel goed naar de dosering en ze gooien de duur van de kuur soms ook iets omhoog. Ik weet niet precies wat de gedachte daar achter is, behalve natuurlijk het voorkomen van infecties.  Het zal er misschien ook mee te maken hebben dat veel mensen al eerder stoppen met medicatie dan de dagen die je aangeeft. (' Ach, het gaat toch goed, kan wel...' ) Zou je minimaal 7 dagen AB moeten geven (i.v.m. resistentie) en je zegt dat ook zo tegen klanten, dan heb je bij veel kans dat ze al eerder stoppen dan die 7 dagen. Zeg je dat ze voor de zekerheid beter 10 dagen kunnen aanhouden, dan heb je een grotere kans dat die 7 nog wel gehaald worden.............

 

Maar goed, het is altijd een beetje de vraag wanneer het nodig en wanneer onnodig is. In principe zou als het correct wordt gedoseerd en lang genoeg wordt gegeven, geen tot minimale resistentie moeten opleveren. Maar ja, in de praktijk werkt het vaak anders door onzorgvuldig handelen (van zowel DA's als cliënten.)
En inderdaad nog niet te spreken van de (intensieve) veehouderij.
 

[Lienappelsien]

Net een heel verhaal getypt, crasht mijn browser... Opnieuw typen dan maar.

Hoe zit dat eigenlijk qua resistentie bij bijvoorbeeld chronisch snot? Mijn Bram heeft chronisch snot en heeft eens in de zoveel maanden een kuur enrofloxoral nodig. Hij heeft ook een keer langdurig enrofloxoral gehad (30 of 40 dagen), maar op een gegeven moment deed het niks meer, het stagneerde. 'Normaal' niest en pruttelt hij wat, maar af en toe wordt hij heel ziek en heeft hij weer een kuurtje enrofloxoral nodig. Dit heeft tot nu toe elke keer geholpen om het te temperen tot het voor hem 'normale' chronische snot. Mijn dierenarts legde uit dat er door het chronische snot waarschijnlijk allemaal kleine holtes en vergroeiingen in het neusschot enz zitten en dat het daardoor niet meer mogelijk is om de bacterie uit te roeien. Op een gegeven moment broeit dit dan weer uit en wordt hij er weer heel ziek van. Maar tot nu toe heeft een kuurtje enrofloxoral dan toch weer geholpen, ondanks dat het het niet helemaal weg krijgt. Op een gegeven moment zal het wel niet meer voldoende zijn denk ik...

[Aniek]

Ik geef sowieso niet zomaar AB, bij castratie van zowel voedster of ram komt er niet zomaar AB aan te pas. Enkel wanneer de baarmoeder een drama was/ontstoken. Maar niet bij een normale operatie. Dan krijgen ze helemaal geen medicatie, is hier ook vrijwel nooit nodig.

Echter geef ik wel vlot en sterke AB zoals bijv. het oog verwijderen dubbele AB Duplo en Enro, omdat er een giga ontsteking was. Vaak gaan ze dan eerst iets van Sulfatrim mee geven, werkt dat niet, dan dit dan dat.... Tjah dan ben je naar mijn mening al veel te laat als alles niet blijkt aan te slaan en je dan pas die andere middelen mag geven. En zo krijg je inderdaad dus vaak chronisch snot. Ik geef Draxxin bij snot, ook iets wat ongetwijfeld niet zomaar gegeven wordt, maar ik heb nog geen chronische snotteraar gehad. 

[femmeke]

Mijn DA heeft bij de castratie van Otje en Tos ook geen AB meegegeven, alleen pijnstillers.

Sowieso kan ik Otje geen enrofloxoral geven omdat ze daar flinke gasaanvallen van krijgt.

Mijn DA is geloof ik ook niet zo van de AB mee geven, zelfs met pijnstiller zegt hij altijd alleen als het echt nodig is, niet zo maar gaan gebruiken. En eigenlijk sta ik daar wel achter. Je mag konijnen natuurlijk niet met mensen vergelijken maar we blijven allemaal zoogdieren, ik heb het met mijn moeder mee gemaakt dat ze een medicijnvergiftiging heeft gekregen doordat ze zo veel pijnstillers (paracetamol enz) slikte met het gevolg dat de paracetamol niks meer uithaalt nu en de dosis tramadol is sinds een paar maanden verdubbeld. Bij mijzelf werkt paracetamol overigens ook niet echt meer. Als ik daar na kijk vind ik het inderdaad niet verstandig om voor elk klein dingetje gelijk van alles je konijn in te gaan spuiten, stel op een gegeven moment heeft je konijn het echt nodig heeft het lichaampje er een resistentie tegen opgebouwd en haalt de medicatie niks uit. Maar goed waar je die grens dan legt is dan wel weer de vraag.

[belleke]

Femmeke ik ben ook zeer kritisch op medicijn gebruik.

Soms zijn de pillen erger dan de kwaal. Je ziet ook heel vaak dat je medicatie krijgt daar krijg je bijwerkingen van en daar krijg je weer medicatie voor.

Ik ben een paar keer behoorlijk ziek geweest waarvan de medicatie de schuld was. Heb een keer helemaal onder de blaren gezeten licht allergie. Kreeg allerlei nare diagnoses zoals SLE te horen van de doktoren. Het was echt vreselijk hoe ik mij toen voelde. Tot ze met 5 dermatologen samen mijn geval eens gingen bekijken. Lag ik daar met al die doktoren met hun medische termen gooiend. Tot er eentje vroeg wat slik je voor een medicatie.

Bleek het dus van medicatie te komen die ik al jaren slikte voor mijn darmziekte. Wel een jaar ellende biopten enz. achter de rug grgrgrgr.

OOk de vele klachten die ik nu heb wijt ik aan de griepprik die ik ooit kreeg.

Maar goed ik dwaal af.

IK ben blij dat de mensen steeds kritischer worden en kijken naar de AB wat vroeger te snel en te vaak voorgeschreven werd.

Zag gisteren iets over een proef bij melkvee voor ik dacht uieronstekingen. Het was een kruidenmiddel wat goed hielp en beter was dan AB maar het koste te veel moeite en tijd om het kruidenmengsel iedere dag te maken.

Jammer vind ik dat want het is uiteindelijk wel beter.

Knuffels Belleke

[Christaaa]

Ik snap eigenlijk de vraag niet zo goed. Of een bepaald antibioticum nodig is, bepaalt de dierenarts toch?

 

Daarbij: in de link staat dat enrofloxoral derde keus is, maar is dat dan omdat het ook bij mensen gebruikt wordt? Lijkt me niet, aangezien in de lijst met eerste keus ook veel 'mensenmiddelen' staan.

 

Feit is dat zo smal mogelijk behandelen, of liever nog gericht behandelen o.b.v. een kweek, het beste is. Maar kunnen we de keuze niet gewoon aan de dierenarts overlaten?

[Marjoleintje]

Dat lijkt mij sowieso het verstandigste Christa.
Ik had nog nooit gehoord van 14 dagen AB en pijnstiller na een castratie, (2x per dag ook gewoon), en hoewel ik het zelf een beetje overdreven vond, heb ik het gewoon braaf gedaan. Ik ken de DA die het voorschrijft, en dat is verder echt geen 'softie', maar hij wilde graag het zekere voor het onzekere nemen. Nouja prima, ik vertrouw hem wel want hij is verder wel kundig (ondanks dat we het niet eens altijd eens zijn ).

 

Mijn DA heeft bij de castratie van Otje en Tos ook geen AB meegegeven, alleen pijnstillers.

Sowieso kan ik Otje geen enrofloxoral geven omdat ze daar flinke gasaanvallen van krijgt.

Mijn DA is geloof ik ook niet zo van de AB mee geven, zelfs met pijnstiller zegt hij altijd alleen als het echt nodig is, niet zo maar gaan gebruiken. En eigenlijk sta ik daar wel achter. Je mag konijnen natuurlijk niet met mensen vergelijken maar we blijven allemaal zoogdieren, ik heb het met mijn moeder mee gemaakt dat ze een medicijnvergiftiging heeft gekregen doordat ze zo veel pijnstillers (paracetamol enz) slikte met het gevolg dat de paracetamol niks meer uithaalt nu en de dosis tramadol is sinds een paar maanden verdubbeld. Bij mijzelf werkt paracetamol overigens ook niet echt meer. Als ik daar na kijk vind ik het inderdaad niet verstandig om voor elk klein dingetje gelijk van alles je konijn in te gaan spuiten, stel op een gegeven moment heeft je konijn het echt nodig heeft het lichaampje er een resistentie tegen opgebouwd en haalt de medicatie niks uit. Maar goed waar je die grens dan legt is dan wel weer de vraag.

 Ik haal dit even aan omdat de bactieren resistentie opbouwen, en niet het lichaam zelf. Dat is toch een belangrijk verschil omdat schadelijke bacterien niet altijd aanwezig hoeven te zijn in het lichaam. Roei je dus een complete groep bacterien in het lichaam uit (doormiddel van de juiste dosering AB/de juiste AB), dan wordt er ook geen resistentie opgebouwd. Een volgende groep bacterien kan dan gewoon weer net zo hard aangepakt worden door dezelfde AB. Blijft er echter een aantal bacterien achter en is het ook nog eens zo dat zij muteren - want ze moeten muteren om resistent te worden. Dat doen ze niet allemaal, maar hoe meer er achterblijven, hoe groter de kans dat het gebeurt - dan heb de volgende keer wellicht wel een probleem.

AB gebruik is niet per definitie slecht, eng of onnodig. Maar het juiste gebruik ervan is wel noodzakelijk, willen we over 20 jaar niet allemaal doodneervallen na een infectie met een bacterie .
 

 

[Marjoleintje]

Net een heel verhaal getypt, crasht mijn browser... Opnieuw typen dan maar.

Hoe zit dat eigenlijk qua resistentie bij bijvoorbeeld chronisch snot? Mijn Bram heeft chronisch snot en heeft eens in de zoveel maanden een kuur enrofloxoral nodig. Hij heeft ook een keer langdurig enrofloxoral gehad (30 of 40 dagen), maar op een gegeven moment deed het niks meer, het stagneerde. 'Normaal' niest en pruttelt hij wat, maar af en toe wordt hij heel ziek en heeft hij weer een kuurtje enrofloxoral nodig. Dit heeft tot nu toe elke keer geholpen om het te temperen tot het voor hem 'normale' chronische snot. Mijn dierenarts legde uit dat er door het chronische snot waarschijnlijk allemaal kleine holtes en vergroeiingen in het neusschot enz zitten en dat het daardoor niet meer mogelijk is om de bacterie uit te roeien. Op een gegeven moment broeit dit dan weer uit en wordt hij er weer heel ziek van. Maar tot nu toe heeft een kuurtje enrofloxoral dan toch weer geholpen, ondanks dat het het niet helemaal weg krijgt. Op een gegeven moment zal het wel niet meer voldoende zijn denk ik...

Als een van de achtergebleven bactieren gaat muteren - daar is een kans op, maar geen vasstaand gegeven, en kennelijk hebben eventuele mutaties nog geen succes gehad want anders zou de enrofloxoral nu geen verschil meer maken - dan heb je inderdaad kans dat enrofloxoral niet meer voldoende werkt, uiteindelijk. Een eerste gedachte zou dan zijn om nu gelijk maar zwaar geschut in te gaan zetten, maar als de bacterien al zo verspreid zijn en ook zo moeilijk bereikbaar zijn door die holtes, dan loop je juist de kans dat er straks weer een paar achterblijven, eventueel muteren en dan resistent worden tegen dat zwaarde medicijn. En dan heb je dus niks meer wat je in kunt zetten.

In dit soort gevallen - die al verder gevorderde snotpatientjes waarvan de ziektekiemen zo moeilijk bereikbaar zijn - is het daarom soms beter om gewoon met een middel 'laag' op de lijst te beginnen, en dan stap voor gstap zwaardere AB in te gaan zetten als dat toch nodig is.

(En verder gewoon heel goed letten op hygiene/ besmettingsgevaar, konijntjes met chronisch snot zijn tocht altijd een besmettingsbron.)

 

Maar als de bacterien goed bereikbaar zijn, dan kan het soms juist weer wel lonen er gelijk vol tegenin te gaan; ze geen kans te geven om zich te verspreiden en verstoppen op moeilijke plekjes. Wat dat betreft deel ik de mening van Aniek; bij beginnend/'makkelijk bereikbaar' snot bij konijnen zou ik liever iets zoals draxxin gebruikt zien worden dan dat gemodder met verschillende AB's die bij veel (niet alle gelukkig) konijnen zo weinig effect lijken te hebben. Gewoon een massalynch, want dan bouwt er zich ook geen resistentie op.

 

Met andere woorden; zwaar geschut is in mijn ogen echt prima om te gebruiken, maar eigenlijk moet je wel vrij zeker weten dat je er alles mee kunt uitroeien. Dan is er vrij weinig aan de hand. Hou je een paar verzetsstrijders over bij de vijand, dan heb je straks wel een probleem...

[Rian]

Ik merk bij mij op het werk dat er de laatste tijd wel wordt geschrapt in een aantal protocollen in het geven van AB, dat geldt alleen voor mijn afdeling, hoe het bij andere afdelingen zit weet ik niet. Gaven we eerst na een oogprik standaard AB zalf; doen we nu niet meer. AB geven na een ontstoken cyste; ook niet meer.

Ik weet niet of dat in andere ziekenhuizen ook het geval is, lijkt me voor de hand liggend omdat resistentie op de loer ligt. Ik kan me voorstellen dat hetzelfde ook in de diergeneeskunde speelt.

Maar op je vraag kan ik verder geen antwoord geven.

[Domino]

Ik vroeg mij voornamelijk af hoe dat nou precies zat, omdat ik dus enderzijds gehoord heb dat ze het behoorlijk aan banden willen leggen met een aantal AB (waaronder dus Baytril), ook mijn zus hoor ik daar regelmatig over. (die studeert voor Vee arts en in de veehouderij is het echt een "ding").

 

Maar aan de andere kant lees ik dus dat het nog gewoon veelvuldig gebruikt wordt voor kleindieren. Terwijl ik vorig jaar op dat konijnencongres ook hoorde dat ze onder andere Baytril willen verbieden om nog iets over te houden waar geen resistentie tegen is opgebouwd.

 

En ik was dus benieuwd naar jullie mening of idee erover. Het lijkt naar mijn mening wel of het bij vele dierenartsen niet bekend is ofzo.

[belleke]

Ik weet toen ik nog opving ik soms om baytril vroeg en het niet zomaar kreeg.

Dus ik denk dat ze het al langer niet zo maar meer geven.

Knuffels Belleke

[Lienappelsien]

@Marjolein bedankt voor je uitleg. Dat met groot geschut aan komen om alles uit te roeien hebben we dus geprobeerd door langdurig enrofloxoral te geven. We hebben ook andere antibiotica's geprobeerd, maar die hadden weinig tot geen effect. Dus als hij weer hulp nodig heeft krijgt hij weer enrofloxoral. Maar jij deelt dus mijn gedachte dat dit op den duur bij hem ook niet meer werkt... Het is trouwens niet dat hij om de haverklap aan de enrofloxoral zit hoor. Maar als hij weer heel erg ziek is moet je toch wat. Dan is het of enrofloxoral geven, of niks doen.

Ik vind dit wel een interessant topic. Natuurlijk is de dierenarts diegene die bepaalt welk medicijn hij jouw konijn voorschrijft, maar het is niet verkeerd om er zelf iets van af te weten en over na te denken (al moet je daar wel mee oppassen want je weet natuurlijk maar een deel). En het resistentie-onderwerp is natuurlijk meer een algemene discussie.

[femmeke]

Dat lijkt mij sowieso het verstandigste Christa.

Ik had nog nooit gehoord van 14 dagen AB en pijnstiller na een castratie, (2x per dag ook gewoon), en hoewel ik het zelf een beetje overdreven vond, heb ik het gewoon braaf gedaan. Ik ken de DA die het voorschrijft, en dat is verder echt geen 'softie', maar hij wilde graag het zekere voor het onzekere nemen. Nouja prima, ik vertrouw hem wel want hij is verder wel kundig (ondanks dat we het niet eens altijd eens zijn ).

 

 Ik haal dit even aan omdat de bactieren resistentie opbouwen, en niet het lichaam zelf. Dat is toch een belangrijk verschil omdat schadelijke bacterien niet altijd aanwezig hoeven te zijn in het lichaam. Roei je dus een complete groep bacterien in het lichaam uit (doormiddel van de juiste dosering AB/de juiste AB), dan wordt er ook geen resistentie opgebouwd. Een volgende groep bacterien kan dan gewoon weer net zo hard aangepakt worden door dezelfde AB. Blijft er echter een aantal bacterien achter en is het ook nog eens zo dat zij muteren - want ze moeten muteren om resistent te worden. Dat doen ze niet allemaal, maar hoe meer er achterblijven, hoe groter de kans dat het gebeurt - dan heb de volgende keer wellicht wel een probleem.

AB gebruik is niet per definitie slecht, eng of onnodig. Maar het juiste gebruik ervan is wel noodzakelijk, willen we over 20 jaar niet allemaal doodneervallen na een infectie met een bacterie .

maar hoe verklaar je dat dan met pijnstillers? Pijn staat vaak los van een bacterie (hoofdpijn, rugpijn bij mensen of een pijnlijk pootje ofzo bij een konijn na een ongelukkige sprong) je bouwt daar bij veel gebruik ook een resistentie tegen op waardoor de pijnstillers niet meer werken. Ik kan me zo voorstellen dat dat met bepaalde andere medicijnen ook gebeurt, zo heb ik bv ook tegen alle hooikoorts medicijnen een resistentie oogebouwd waardoor niks meer werkt.

[Lienappelsien]

Ik denk dat wat jij (Femmeke) omschrijft toch iets anders is dan resistentie, zeker wat betreft pijnstillers. Maar ik kan niet onderbouwen wat dat met pijnstillers wel precies is (misschien gewenning?).

[femmeke]

Met de pijnstillers begin ik nu inderdaad te twijfelen of dat onder resistentie valt, van de hooikoorts medicatie weet ik het wel zeker dat ik resistent voor ben.

[Lienappelsien]

Maar hooikoorts is toch een allergische reactie? Bacteriën kunnen resistent worden voor een bepaalde antibiotica. Maar er is denk ik geen 'hooibacterie' die resistent wordt voor een hooikoortsmedicijn Die hooikoorts heb je doordat je lichaam extreem reageert op die pollen enz.

Maar er is vast iemand anders die kan uitleggen hoe het wel komt dat zulke medicijnen en pijnstillers soms niet meer goed werken.

[Lonja]

Dat is inderdaad geen resistentie maar gewenning. Ik zou niet weten hoe het precies werkt, het immuunsysteem is heel erg ingewikkeld. Daar wordt nog steeds veel onderzoek naar gedaan. Bovendien zijn er zoveel medicijnen wat dat betreft die op verschillende manieren werken. Er zijn verschillende soorten (categorieën) pijnstillers waarvan sommigen ook iets doen met het immuunsysteem en dat geldt natuurlijk ook voor anti-histamine medicatie. T-cellen, eiwitten, hormonen, allemaal lichaamseigen processen die beïnvloed worden. Maar met externe organismen zoals bacteriën doen ze niks bij mijn weten dus die kunnen ook niet resistent worden. Bij hooikoorts of andere allergie is er ook geen bedreigende vreemde stof die overwonnen moet worden al denkt je lijf van wel helaas. Je neemt dan dus ook geen medicatie tegen pollen maar tegen je eigen afweer-systeem. Ook pijnstillers werken alleen op lichaamseigen processen.