Cira's tandproblemen

[Loesah]

Mijn lieve kleine Cira heeft sinds een tijdje problemen met haar voortanden. Waarom dat ineens gebeurd is weet ik niet, want ze eet precies het zelfde als anders, zelfs steeds meer en meer hooi. Ze is ook al bijna 3 jaar en als het een aangeboren afwijking zou zijn had dat naar mijn idee al eerder naar voren moeten komen.

De dierenarts heeft er naar gekeken en het lijkt erop dat ze regelmatig haar voortanden zal moeten laten "afvijlen" omdat de stand niet oke is.

Omdat ik die stress niet wil voor haar heb ik besloten dat haar voortanden eruit gaan. Zo kan ze toch normaal eten en heeft ze niet de stress van regelmatig dierenarts bezoeken.

Heeft iemand ervaring met een konijn zonder voortanden?

Ik weet dat de groenten wat fijner gesneden aangeboden moeten worden.

Maar gaat verder wel alles prima, of zijn er nog meer dingen waar ik rekening mee moet houden?

[lianne]

Groente wat fijner snijden en opletten bij de soort biks die je voert, gladde kleine korrels zijn lastiger te pakken zonder voortanden.

[Loesah]

Ze mag maandag haar tandjes laten verwijderen.

Zijn er dingen waar ik rekening mee moet houden nadat ze verwijderd zijn?

Kan me voorstellen dat, net als bij mensen, die plekken waar de tanden weg zijn, wat pijnlijk zijn.

Hmm.. zal zo ook eens even internet afstruinen voor ervaringen.

Ik ga dit topic in ieder geval gebruiken voor updates en mensen die tips en ervaringen hebben

[Nefke]

Succes ermee! Vervelend dat er opeens problemen zijn!

[Loesah]

Ben er inmiddels achter gekomen dat het waarschijnlijk door een calcium tekort komt.

Bron: http://dierengebit.nl/konijn-gebitsproblemen-voeding.html

Te weinig calcium...

Door calciumtekort kunnen een aantal problemen ontstaan zoals:

Afwijkende stand (malocclusie) van de snijtanden waardoor deze niet goed op elkaar afslijten. Ze kunnen in een verkeerde richting groeien en worden daardoor te lang. Ook kunnen de boven snijtanden scheef gaan groeien zodat ze naar buiten gaan wijken en niet meer op de onder tanden afslijten.

De foto die bij deze uitleg geplaatst was leek precies op de tandjes van Cira.

Zij eet haar voer echter erg goed op, ook de staafjes/biks waar het calcium vooral in zit.

Ik ga dus even bekijken wat het calcium gehalte van dat voer is, anders moet ik overstappen op een voersoort die meer calcium bevat.

Ik moet dit alleen wel even in de winkel bekijken want ik "schep" dat voer altijd omdat ze anders alleen enorme verpakkingen hebben.

Ik ga dit ook even met mijn dierenarts overleggen, want misschien zijn er andere problemen waardoor het veroorzaakt is...

to be continued...

9 december 2010 aangepast door Loesah

[Loesah]

Ik krijg ineens allerlei ideëen in mijn hoofd over wat de oorzaak is..

Aangezien Cira met grote regelmaat last van haar darmen heeft vraag ik me sterk af of ze wel voldoende calcium opneemt.. ik ga dit alles uitvoerig bespreken met de dierenarts want ik zou er niet gek van staan te kijken als haar tanden het gevolg zijn van achterliggende problemen..

[Nefke]

Inderdaad, verstandig om de oorzaak goed uit te zoeken zodat je daar iets aan kan doen, ipv achter de gevolgen aanhobbelen .

[lianne]

Er staan genoeg topics over het verwijderen van tanden in gezondheid, laat de zoekfunctie er even op los.

Wat je iig kunt verwachten: dwangvoeding, pijnstilling en eventueel ook darmstimulans geven. Het verwijderen van tanden kan pijnlijk zijn.

Een te laag calciumgehalte komt vrijwel niet voor bij konijnen mits je goede voeding geeft, ik heb destijds met mijn dierenarts het hier ook over gehad omdat een calciumtekort bij konijnen ook kan resulteren in haken op de kiezen, maar dan in combinatie met het vitamine D3 gehalte (geloof ik?) in de biks. Vitamine D is nodig voor de opname van het calcium.

[Loesah]

Een te laag calciumgehalte komt vrijwel niet voor bij konijnen mits je goede voeding geeft, ik heb destijds met mijn dierenarts het hier ook over gehad omdat een calciumtekort bij konijnen ook kan resulteren in haken op de kiezen, maar dan in combinatie met het vitamine D3 gehalte (geloof ik?) in de biks. Vitamine D is nodig voor de opname van het calcium.

Mja ik ga het toch even bespreken met hem, omdat Cira dus ook met grote regelmaat darmproblemen heeft.. De opname van het calcium kan dan dus ook te weinig zijn.

Ik zeg niet dat het zo is natuurlijk, want liever niet! Maar het lijkt me wel het bespreken waard.

[Joseeke]

Bij *Balou* waren ook de snijtandjes verwijderd. Hij had een erfelijke afwijking aan de kaak --> onderkaak stond over bovenkaak.

Na de verwijdering moeten ze een nieuwe manier van eten aanleren. Het ene konijn heeft het zo door, maar bij *Balou* had het zeker een week geduurd.

Ik zie dat je de site van het "dierengebit" al hebt gevonden. Lees deze ook maar goed door, hier kun je veel betrouwbare info vinden

Pijnstilling & dwangvoeding is heel belangrijk, maar dit zul je denk ik allemaal al weten

Ook kunnen darmstimulerende middelen handig zijn om in huis te hebben voor het geval dat.

Betreft het calcium-tekort --> konijnen hebben een ander calcium-metabolisme dan andere dieren.

Onderstaande info komt van konijnen.nl:

Calcium is een veel voorkomend element, en onmisbaar voor veel normale lichaamsfuncties. Van de vijftien bekende essentiële minerale voedingsstoffen komt calcium in de grootste hoeveelheden voor bij dieren, en is daardoor ook in de grootste hoeveelheden nodig. Bijna al het calcium in het lichaam (99%) bevindt zich in de botten en tanden. De meeste zoogdieren hebben slechts één of twee paar tanden waar ze hun hele leven mee moeten doen; konijnen en paarden echter blijven constant hun tanden opbouwen en afbreken. Bij konijnen speelt de voortdurende tandslijtage een belangrijke rol in het benodigde calcium. De overige 1% van het calcium in het lichaam ondersteunt belangrijke metabole functies als zenuwgeleiding, spiercontractie (waaronder de hartspier) en de bloedstolling.

De meeste zoogdieren hebben eenzelfde calciummetabolisme. Omdat konijnen een ander metabolisme hebben, zal ik ter vergelijking eerst het calciummetabolisme van de andere zoogdieren beschrijven. Nadat calcium gegeten is, wordt het door de kleine bloedvaten van de darmen geabsorbeerd, en komt het in de bloedstroom terecht. De calciumspiegel in het bloed wordt door twee hormonen nauwgezet bepaald: parathyroïd hormoon en calcitonine. Deze twee hormonen werken samen om de calciumspiegels in het bloed optimaal in balans te houden. Paratyroïdhormoon (parathormoon, PTH) wordt geproduceerd door de bijschildklieren; dit zijn piepkleine kliertjes die naast de schildklier liggen. Als de bijschildklieren bemerken dat de calciumspiegel in het bloed te laag wordt, maakt het extra PTH vrij. De verhoogde spiegel PTH in het bloed werkt in op de nieren, zodat de vorming van een actieve vorm van vitamine D wordt gestimuleerd. Dit actieve vitamine D werkt weer in op darmcellen: het verhoogt de capaciteit van de cellen om calcium te binden. Op deze manier wordt meer gegeten calcium opgenomen in de darmen, en de lage calciumspiegel in het bloed wordt gecorrigeerd. Dit systeem beschermt dieren tegen de mogelijk dodelijke gevolgen van een lage calciumspiegel in het bloed: hartaanvallen, epileptische aanvallen en spierspasmen.

Te weinig calcium in het bloed kan gevaarlijk zijn, maar te veel ook. Ter bescherming hiertegen produceert de schildklier calcitonine als deze een te hoge calciumspiegel in het bloed detecteert. De verhoogde calcitonine spiegel werkt in op de cellen van de botten, zodat deze meer calcium in de botten op gaan nemen. In de botten zorgt calcium niet alleen voor stevigheid, maar zorgt ook voor een reservevoorraad calcium voor het lichaam als dit schaars is in de voeding. Zoals PTH het dier beschermt tegen LAGE calciumspiegels, zo beschermt calcitonine het dier tegen HOGE calciumspiegels: epileptische insulten, en verkalking van weefsels en bloedvaten.

Konijnen metaboliseren hun calcium anders dan andere dieren. De calciumspiegels in het bloed kunnen bij konijnen sterk variëren, afhankelijk van de hoeveelheid calcium in de voeding. Ook nemen konijnen het calcium in de darmen vrijwel volledig op, zodat de bloedspiegels over het algemeen hoger zijn dan bij andere dieren. Hoewel vitamine D bij de meeste dieren de absorptie van calcium in de darmen reguleert, is de absorptie bij konijnen hier onafhankelijk van. Slechts zelden dalen de calciumspiegels bij konijnen zo ver dat dit spierspasmen veroorzaakt (meestal bij de veranderingen in het calciummetabolisme bij de geboorte en de hoge calciumbehoefte bij zogen). Praktisch gezien is dit voor het huiskonijn niet van belang. Wat echter wel van belang is, is de bovengrens van de calciumspiegels.

Bij andere zoogdieren verlaagt het door de schildklier geproduceerde hormoon calcitonine de calciumspiegel in het bloed, zodat deze onder een bepaalde waarde blijft. Dit controle-mechanisme is niet aanwezig in konijnen. Hun calciumspiegel wordt hoger door een direct effect van hun gegeten calcium. Om het calciummetabolisme van konijnen nog uitzonderlijker te maken, kunnen zij een teveel aan calcium in hun nieren filteren en uitscheiden met hun urine. De meeste zoogdieren kunnen een teveel aan calcium met de gal en de darmsecreties uitscheiden, kunnen konijnen dat klaarblijkelijk niet.

De nieren dienen als het filtratiesysteem van het lichaam; om afvalstoffen uit te scheiden, om normale spiegels elektrolyten in het lichaam te handhaven en om de waterbalans te reguleren. Om dit te doen wordt het bloed dat de nieren binnenkomt langs een netwerk van fijne tubuli geleid, waar de filtratie plaatsvindt. De fijne weefsels in de nier zijn ideaal om oplosbare stoffen te filtreren, zoals ionen, glucose en eiwitten. Als de nieren echter eenmaal hun maximale resorptiecapaciteit hebben bereikt, verschijnt er calcium in de urine, wat uitgescheiden wordt als een oplosbaar kristallijn zout. Dit is wat er in de wolkachtige, witte of korrelige urine zit, die je misschien ooit opgeruimd hebt. Er is een theorie (die nog niet bewezen is) die beweert dat het rode pigment, wat vaak in konijnenurine gezien wordt, geen bloed is, maar wel een bloedpigment, wat aangeeft dat er schade is opgetreden in de niertubuli, waarschijnlijk door calciumzouten. Anderen denken dat de rode urine veroorzaakt wordt door onschuldige plantpigmenten, wat verder geen problemen oplevert.

Het is bekend dat calciumstenen een belangrijk probleem zijn voor onze konijnen. Deze stenen kunnen overal in het urinewegsysteem: in de nieren, ureters, blaas en urethra. Afhankelijk van de lokatie kunnen ze pijnlijk zijn, en vaak is chirurgische verwijdering noodzakelijk. Ze kunnen erg moeilijk te verwijderen zijn. Ook is bekend dat de excretie van calcium in de urine direct correleert met de hoeveelheid calcium in het voedsel. Met andere woorden: hoe meer calcium het konijn eet, hoe meer de nieren te verwerken krijgen en uitscheiden. Het is verstandig om niet méér calcium te geven dan wat nodig is voor het onderhoud van het skelet en de neuromusculaire behoeften.

Er zijn twee standaard bronnen om de voedingsbehoeften van het konijn te bepalen: de "National Research Council" (NRC, 1977) en "Francois Lebas" (Lebas, 1980), beide gerefereerd in Cheeke's "Rabbit Feeding and Nutrition" (1987). De NRC bepaalde geen onderhoudshoeveelheid calcium, maar bepaalt 0,4% als de groeibehoefte; de onderhoudshoeveelheid zou dan veel minder moeten zijn. Lebas bepaalde de onderhoudsbehoefte als 0,6%. Hierop gebaseerd zijn de huidige aanbevelingen een voeding met een calciumaandeel van 0,4 tot 0,6% (droge stof). Bijna alle verkrijgbare soorten droogvoer overschrijden deze hoeveelheden, sommige bevatten zelfs de dubbele aanbevolen hoeveelheid.

Al dit droogvoer deelt één eigenschap: de basis bestaat uit alfalfa-meel. En alfalfa-meel heeft een erg hoog calciumaandeel, net als het alfalfahooi waarvan het gemaakt is: 1,5%. Het is dus een uitdaging om een pellet te maken die bestaat uit alfalfa, en dan het totale calciumpercentage van het voer te verlagen door dit te vermengen. Er is echt maar één pellet die dit probleem vermijdt. heeft Timothay-meel als basis in plaats van alfalfa-meel, waardoor de pellets slechts 0,4-0,8% calcium bevatten.

De andere belangrijke bron van calcium in de voeding van het konijn is groenvoer. Hoewel veel mensen zich zorgen maken over de hoge hoeveelheden calcium in bepaalde groenten (kool, spinazie), doe ik dat niet. Alle verse groenten bestaan voor 70-85% uit water, wat alle voedingsstoffen sterk verdunt. Om een verkeerde interpretatie van het calciumaandeel door verschillende waterinhoud van groenten te vermijden, is het noodzakelijk om het calciumpercentage te bepalen op grond van droge stof; op deze manier worden ook op etiketten en in tabellen de voedingswaarden weergegeven. Kool bijvoorbeeld, door velen afgeraden vanwege het hoge calciumpercentage, bevat op droge basis 1,6% calcium. Met andere woorden: kool zonder water heeft een calciumpercentage dat drie keer zo hoog is als de aanbevolen hoeveelheid. Een verse kool bestaat echter voor het grootste deel uit water, waardoor het calciumpercentage daalt tot 0,24%, mits vers gevoerd. Als je een middelgroot konijn (2 1/2 kilo) 1/4 kopje (ongeveer 60 gram) droogvoer geeft dat voldoet aan de NRC-eisen, krijgt hij ongeveer 0.30 gram calcium binnen. Om een gelijke hoeveelheid calcium uit kool te halen, moet het konijn meer dan 130 gram kool eten. Dit is ongeveer zoveel als je in een kwart melkpak kan proppen. Paardebloemen bevatten op droge basis een calciumpercentage van 1,6%. Maar omdat onze konijnen ze vers eten, krijgen ze slechts 0,20% calcium binnen. We zien dus dat zelfs groenten met een hoog calciumgehalte maar relatief weinig calcium leveren aan het konijn.

Wat betekent dit nu voor de praktijk? Om de nieren van het konijn te beschermen tegen een teveel aan calcium, dienen we zo min mogelijk calcium te voeren. Alfalfa (zowel het hooi als de alfalfa-pellets) is de grootste bron van een overschot aan calcium voor gedomesticeerde konijnen. Een vermindering van alfalfa in de voeding zal automatisch de calciumspiegels van het konijn verlagen. Sommige dierenartsen (met name dr Susan Brown) pleiten voor het geheel weglaten van pellets uit de voeding van het konijn; ik doe dit niet. Ik ben van mening dat een uitgebalanceerde pellet, gevoerd in beperkte hoeveelheden, zelfs de schommelingen in calciumspiegels kunnen opvangen die veroorzaakt worden door hooi.

Vanuit mijn standpunt is er één aanbevolen pellet - Oxbow Hay Company's Bunny Basics/T. Dit is de enige producent die zich realiseert dat het uitmaakt dat de basis van een pellet beter Timothay-gras kan zijn. Hoewel er wel een paar soorten droogvoer zijn die gebaseerd zijn op alfalfa-meel en die toch een relatief laag calciumgehalte hebben, bevatten deze soorten niet de hoeveelheid vezels die Oxbow Hay Company's Bunny Basics/T bezit. Natuurlijk moet goed grashooi het leeuwendeel van de voeding van het konijn zijn, met vers groen voor de variatie, het vocht en de vitaminen. Ik geloof dat deze combinatie de best beschikbare voeding is, met inachtneming van het afwijkende calciummetabolisme van het konijn en het daarbij horende risico op urinewegaandoeningen.

Kijk dus uit met teveel calcium geven. Zazou heeft er grote blaasproblemen aan overgehouden & moet hem nu hierdoor een aangepasd calciumarm-dieet geven.

9 december 2010 aangepast door Joseeke

[Dollie]

Er zijn twee standaard bronnen om de voedingsbehoeften van het konijn te bepalen: de "National Research Council" (NRC, 1977) en "Francois Lebas" (Lebas, 1980), beide gerefereerd in Cheeke's "Rabbit Feeding and Nutrition" (1987). De NRC bepaalde geen onderhoudshoeveelheid calcium, maar bepaalt 0,4% als de groeibehoefte; de onderhoudshoeveelheid zou dan veel minder moeten zijn. Lebas bepaalde de onderhoudsbehoefte als 0,6%. Hierop gebaseerd zijn de huidige aanbevelingen een voeding met een calciumaandeel van 0,4 tot 0,6% (droge stof). Bijna alle verkrijgbare soorten droogvoer overschrijden deze hoeveelheden, sommige bevatten zelfs de dubbele aanbevolen hoeveelheid.

Ik geloof dat hier inmiddels nieuwere (duidelijkere) informatie over is, nl. dat de calciumbehoefte op ong. 100 mg per halve kg konijn ligt. Met andere woorden, een konijn van 2,5 kg zou 500 mg calcium binnen moeten krijgen. Dit doet verder niks af aan de conclusie dat de meeste soorten biks te veel calcium bevatten. Reken maar uit. Veel goedkopere bikssoorten, waarvan je 25 gram per kg geeft, bevatten 1% calcium. Per kg heeft het konijn een calciumbehoefte van 200 mg, per kg krijgt het konijn 25 gram biks = 250 mg calcium.

Ik heb geen idee of Cira problemen met de opname van calcium zou kunnen hebben, maar het lijkt me vrij zeker dat ze in elk geval wel genoeg binnen krijgt..

9 december 2010 aangepast door Dollie

[Loesah]

Ik had die informatie inderdaad ook al gelezen. Het lijkt me verstandig om het probleem met de tanden eerst aan te pakken en dan meteen te kijken naar de eventuele oorzaak.

Mijn dierenarts heeft ontzettend veel ervaring en zijn collega ook, zij heeft zelfs een hele hele grote intresse in konijnen op het gebied van dierengeneeskunde.

Wat mijn biks betreft ga ik even in de winkel kijken wat het calcium gehalte in het voer is, als dit erg laag is, ga ik overstappen, maar eigenlijk verwacht ik dat niet..

De stand van de taden viel me zo op, als ze die zou hebben van te weinig afslijten zou het er anders uit zien.

Naast het calcium te kort kan ze ook een vrij harde "klap" tegen dat deel van haar kopje gehad hebben dat de tanden los zijn geraakt, maar ook daarvoor heb ik geen verklaring..

Ik heb haar net even geknuffeld en ik had toch wel het idee dat ze wat dunner aan voelde. Maandag dus even wegen bij de dierenarts, want kan me het nu natuurlijk ook inbeelden!

[Loesah]

Heb van mijn voer een schema op internet gevonden maar kan niet echt ontdekken welke afkorting gebruik wordt voor calcium

[Saskia V]

Zat me even in te lezen in dat Oxbow voer, daar zit dus veel meer vezel in dan in SS volgens mij...

[Loesah]

als C mg/kg voor de hoeveelheid calcium staat, dan is dat NIKS...(in mijn voer)

[Loesah]

Zat me even in te lezen in dat Oxbow voer, daar zit dus veel meer vezel in dan in SS volgens mij...

hmm ik ga ook eens kijken

[lianne]

Loesah, welk voer geef je Cira? Wetenschappelijk gezien zouden ze Ca moeten aangeven voor calcium (elementafkorting), C is namelijk koolstof.

[Dollie]

Zat me even in te lezen in dat Oxbow voer, daar zit dus veel meer vezel in dan in SS volgens mij...

Klopt..

als C mg/kg voor de hoeveelheid calcium staat, dan is dat NIKS...(in mijn voer)

Lijkt me heel sterk, en Calcium is Ca.

[Loesah]

Jep,ik weet dat calcium Ca is, maar dat staat er dus niet bij

En C mg/kg zit niks van in.. de rest van de tekens/letters komt niet in de buurt van iets dat op calcium lijkt.

[Saskia V]

misschien vitamiine C?

[Esjes]

Ik heb een tijdje geleden ook Gijsje zijn voortanden laten trekken. Hij heeft absoluut geen problemen met hooi, biks (SS), en groenten. Deze zijn natuurlijk wel klein gesneden.

Gijs is onmiddelijk nadien terug beginnen eten, hij heeft er dus niet te veel last van gehad (gelukkig) wel is na een aantal dagen zijn oogje beginnen ontsteken, waarschijnlijk heeft dit wel met het trekken van de tanden te maken gehad. AB en oogdruppels en het was opgelost.

Over de oorzaak en samenstelling van het voer kan ik geen raad geven.

[Loesah]

Fijn om te lezen dat het bij jou heel voorspoedig ging!

Je kan vanalles lezen, maar mensen met ervaring kunnen je toch weer andere dingen vertellen.

Natuurlijk gaat het niet bij iedereen het zelfde, maar zo een verhaal geeft natuurlijk wel wat positiviteit.

Cira blijft de hele dag bij de da waarschijnlijk. Ik breng haar in de ochtend en eind van de middag haal ik haar pas weer. Ik hoop dat hij begin van de dag haar al behandeld zodat ze lekker daar ter observatie de dag doorbengt.

[Loesah]

misschien vitamiine C?

Nee denk het niet, alle vitamines die erinzitten worden aangeduid met het woord "vitamine" ervoor op die tabel...

[brigit]

Ik heb ook een konijntje gehad met problemen met de voortanden.

Ook ik dacht dat het beter zou zijn om de voortanden eruit te laten vanwege de stress.

Maar de DA zei :we kunnen het eerst proberen om ze telkens te laten vijlen want niet elke konijn zou er stress van hebben.

Ik was blij dat ik het niet gedaan had, mijn konijn heeft er idd geen stress van gehad. Hij werd op zijn kont gezet en zijn voortanden werden behandeld. Misschien uitzonderlijk maar die van mij had er geen stress van.

maar ik wens jou en je konijntje het beste als je besluit ze eruit te laten halen

10 december 2010 aangepast door brigit
tekst vergeten en een spelfout

[Loesah]

Ik heb ervaring met Cira en de dierenarts, het bezoekje alleen al vind ze totaal niet leuk. Vervoeren op zich is het probleem niet. Ik weet dat het haar geen goed zal doen...

Achja, we zullen maandag wel zien hoe en wat.