Bestaat het wel, het perfecte konijnenhok? Ja, zeker! Maar welk hok het meest handig is, is wel voor iedereen verschillend. De één heeft namelijk konijnen in huis, en de ander op een balkon of in de tuin. En dan is het formaat en de inrichting van het verblijf ook nog per konijnenbaasje verschillend. In dit artikel geven wij zo veel mogelijk tips over konijnenverblijven, zodat je hopelijk geen miskoop doet!
Waar op letten bij de aanschaf van een konijnenverblijf:
- Let op het formaat. Bied het voldoende permanente leefruimte?
- Is het veilig? Kunnen de konijnen er niet uit komen, kunnen roofdieren er niet in komen? Kunnen ze niet klem komen te zitten in gaas of tralies?
- Is het verblijf goed schoon te houden en goed te ontsmetten?
- Kun je altijd goed bij de konijnen komen?
- Bied het verblijf voldoende beschutting tegen kou, regen en warmte?
- Let op de locatie waar het hok komt. Voor binnen is het niet aan te raden het verblijf neer te zetten bij verwarming of in tocht. Voor buiten moet je een plek zoeken waar wind en regen niet te veel in het verblijf komen en waar in de zomermaanden genoeg schaduw is. Afhankelijk van hoe jouw tuin is ingericht, kan de ideale plek verschillen.
- Welke ondergrond kies je? Gras eten ze kaal, voorkom dat ze kunnen ontsnappen door te graven. Kies je voor tegels, kies dan geen ruw, ongelijk oppervlak want dan kunnen ze last van hun pootjes krijgen. De standaard stoeptegels zijn wel goed geschikt als ondergrond. Ook voor in huis zijn er verschillende opties voor ondergrond, daarover meer in het artikel over konijnen houden in huis.
Wat kost een goed konijnenhok?
Hoe duur is een konijnenhok? Dat ligt er aan wat je precies wil. Het kan van een gratis op te halen tweedehands verblijf tot duizenden euro’s kosten.
Over het algemeen adviseren wij, of het nou om binnen konijnen of buiten konijnen gaat, om vooral geld te investeren in een veilige, ruimte ren waar de konijnen permanent in kunnen en dan is een basis schuilhokje voldoende voor beschutting.
De konijnenhokken die in de winkels als konijnenhok verkocht worden, zijn eigenlijk allemaal ontzettend onpraktisch en te klein. Wat is er mis mee? Een aantal problemen komen wij met regelmaat tegen:
- Te klein: De standaard konijnenhokken zijn vrijwel allemaal veel en veel te klein om een koppeltje konijnen in te houden. Vaak staan de buitenmaten vermeld om het hok groter te doen lijken, maar is de binnenmaat waar de konijnen dus echt op leven echt niet voldoende.
- Veiligheid. Er zijn heel wat hokken waarin konijnen niet veilig zijn. Dat kan zijn omdat er roofdieren in kunnen komen, omdat konijnen kunnen ontsnappen of omdat er ontwerpfouten zijn die tot gebroken poten of beknelling kunnen leiden.
- Materiaal: Veel standaard konijnenhokken zijn gemaakt van zachte houtsoorten, waar konijnen snel doorheen knagen. Dat kan er voor zorgen dat de konijnen kunnen ontsnappen.
- Ontwerpfouten: Zoals niet genoeg oversteek voor het dak, waardoor vocht in het hout trekt en het hok snel gaat schimmelen en rotten.
- Onhandig om de konijnen te pakken.
- Onhandig om schoon te maken.
- Schuilhok ver boven de grond, wat voor konijnen niet handig is.
- Onvoldoende beschutting in winterse kou of onvoldoende bescherming tegen warmte in de zomer.
Afhankelijk van je wensen en keuzes kost een konijnenverblijf dat voldoet aan de minimale eisen, uit een dierenwinkel, tussen de 200 en 2000 euro.
Zelf een konijnenhok maken
Wat kost het om zelf een konijnenverblijf te maken? Ook zelf maken is niet goedkoop. Ook dan kom je rond de bedragen uit die genoemd zijn voor het kopen van een verblijf in een winkel. Hoewel je dan vrij bent om wel goede materialen en een praktische inrichting te kiezen. En je verblijf in de praktijk vele malen langer mee gaat dan het gekochte konijnenhok. Ook kom je als je het zelf maakt meestal uit op een praktischer konijnenverblijf, waar de konijnen meer ruimte in hebben, waar je zelf in kan staan en wat makkelijker schoon te maken is dan wanneer je een standaard hok koopt. Op onze website is ook een informatief artikel met tips over de materialen die je kan gebruiken als je zelf aan de slag gaat om een konijnenhok te maken.
Konijnenhok maatwerk laten maken
Er zijn een aantal bedrijven die maatwerk konijnenhokken maken. Het is ook mogelijk om een timmerbedrijf te vragen een hok voor jouw konijnen te bouwen. Dat kan zeker een goede optie zijn, maar is niet goedkoop. Let wel goed op het ontwerp, de daadwerkelijke leefruimte die de konijnen hebben en de gebruikte materialen. Over het algemeen heb je als je voor deze optie kiest wel echt een konijnenverblijf van goede materialen wat lang mee gaat.
Volières en kattenrennen
Kijk buiten de konijnenhokken naar andere geschikte verblijven. Zo zijn volières voor kippen, katten en papegaaiachtigen vaak ook heel goed geschikt om konijnen in te houden. Deze verblijven zijn vaak al zonder dat aanpassing nodig is veilig tegen roofdieren en de knagende konijnentandjes. Daarin moet je dan wel een goed los schuilhok zetten.
Konijnenhok voor konijnen in huis
Voor konijnen in huis worden in de winkels nog steeds traliekooien verkocht. Deze zijn erg onpraktisch, onveilig en veel en veel te klein. Ook de traliehokken met meerdere verdiepingen raden wij af. Dit heeft voor konijnen weinig meerwaarde. Het is jammer dat deze verblijven nog steeds verkocht mogen worden voor konijnen. De enige reden dat je zo een verblijf zou kunnen aanschaffen is als ziekenboeg in geval van nood, of als je de kunststof onderbak als konijnentoilet wil gebruiken.
Voor in huis zien we ook ontwikkeling in de keuzes die er zijn voor konijnenverblijven. De meest gemaakte keuze voor in huis is een stevige puppyren. Maar er zijn ook rennen die in plaats van gaas doorzichtige panelen hebben, zodat het minder storend is in je interieur. Ook richten veel baasjes van binnen konijnen een kamer in voor de konijnen. Als je zorgt dat de plinten en muren beschermd zijn tegen knagen, is het ook een praktische keuze. Als schuilhok voor konijnen binnen in huis zien we ook leuke creatieve oplossingen van omgebouwde kasten en dressoirs. Er is op onze website een informatief artikel over konijnen houden in huis met veel tips.
Besparen op kosten van een konijnenhok
Wil je kosten op de huisvesting besparen? Kijk dan eens op websites waar tweedehands producten aangeboden worden. Vaak zijn daar voor een lage prijs of zelfs gratis nog goed bruikbare verblijven te krijgen. Wel goed schoonmaken en ontsmetten voor je het in gebruik neemt!
Hoe groot moet een konijnenhok zijn?
In de natuur heeft een konijnen groep een leefgebied van minimaal 500 vierkante meter. De grootte van het leefgebied is afhankelijk van de hoeveelheid voedsel in het gebied. Een konijnengroep bestaat in de natuur meestal uit ongeveer 10 konijnen. Aangezien bijna niemand 500 vierkante meter huis of tuin over heeft voor een konijnengroep, moeten huisdierkonijnen het met heel wat minder ruimte doen.
Voor onze huisdierkonijnen moet je minimaal uitgaan van een permanente leefruimte van 2 vierkante meter per konijn. Dit is niet afhankelijk van het ras, maar voor elk konijn gelijk als minimum. Voor grote konijnen en groepen is een groter formaat zeker wel aan te raden, maar het absolute minimum is de 2 vierkante meter per konijn.
Voor een koppel heb je dus 4 vierkante meter leefruimte nodig. Hoe groter het verblijf is, hoe groter de kans is dat je een stabiele groep of koppel kan houden. Groter mag dus altijd en is bij groot formaat konijnen en groepen konijnen zeker ook echt aan te raden. Het is de bedoeling dat de konijnen 24 uur per dag beschikking hebben tot die leefruimte. Een paar uur per dag loslopen in huis of in een afgeschermde tuin kan, maar die ruimte mag je niet meetellen voor de permanente leefruimte van de konijnen.
Ook verdiepingen tellen niet mee voor de permanente leefruimte. Hoewel in de handel heel veel konijnenhokken zijn met een verdieping, waarbij het schuilgedeelte boven zit, is dat in de praktijk vaak niet handig. Konijnen willen van nature niet op hoogte schuilen. Trapjes zijn vaak te schuin. Veel konijnen hebben moeite met trapjes op en af gaan, soms met blessures of gebroken pootjes als gevolg. Oudere konijnen, konijnen die slecht zien en konijnen met verlammingsverschijnselen (zoals bij ziektes zoals EC) kunnen vaak ook geen trapjes gebruiken. Ook horen we regelmatig dat mensen (onverwachte)nestjes krijgen in dit soort hokken, en dat de jongen dan dood vallen door de opening in de bodem van het hok. Konijnen vinden uitkijkpunten op hoogte in hun verblijf vaak wel prettig, maar als schuilhok raden we een beschutte plek op grondniveau aan. Verdiepingshokken zijn dus niet geschikt voor konijnen.
Zoals gezegd houden konijnen van ruimte. Een ruime ren met een goed schuilhok er in is dus een prima verblijf voor een koppel konijnen, of je ze nou in huis of buiten houd. Je kan het natuurlijk veel luxer en mooier maken dan dat, of misschien ben je wel heel handig en bouw je zelf een waar konijnenpaleis.
Ga je een konijn of koppel konijnen adopteren bij een opvang, vraag dan vooraf na wat voor minimale maten zij hanteren. Er zijn opvangen die ruimere verblijven eisen dan de minimale afmetingen, het zijn niet voor niets minimale afmetingen. Voorkom teleurstellingen en informeer vooraf naar de voorwaarden.
Aangeraden afmetingen voor een konijnenhok
Ons advies is minimaal 2 vierkante meter permanente leefruimte per konijn. Voor een koppel dus minimaal vier vierkante meter leefruimte, waar ze altijd, dus 24 uur per dag, 7 dagen per week toegang toe hebben. Ja, dat is heel groot als je van een standaard-dierenwinkel hokje komt, of nog het beeld had van een konijntje eenzaam en alleen in een klein hokje achter in de tuin, leuk voor de kinderen. Maar meer ruimte heeft zoveel voordelen voor konijnen! Betere conditie, betere eetlust, betere gezondheid, betere onderlinge relatie voor koppeltjes omdat ze elkaar ook eens even kunnen ontlopen, minder obsessief gedrag. Ruimte om echt konijn te zijn! Ruimte voor binkies, sprintjes en gekke buien. En volgens ons is dat nou juist wat konijnen houden zo leuk maakt! En je hebt in een verblijf van dat formaat ook voldoende ruimte om verrijking neer te zetten zoals tunnels, een zandbak, een extra schuilplekje of een uitkijkpunt.
Hierboven hebben wij het over minimale maten van het konijnenverblijf. Wil je het gelijk goed doen en een idee hebben hoe groot het hok zou moeten moet zijn voor jouw konijnen?
- Aangeraden formaat konijnenhok voor een koppel dwergkonijnen of kleine konijnen: minimaal 4 vierkante meter permanente leefruimte.
- Aangeraden formaat konijnenhok voor een koppel middelmaat konijnen: 6 vierkante meter permanente leefruimte of meer.
- Aangeraden formaat konijnenhok voor een koppel grote konijnen: 8 vierkante meter permanente leefruimte of meer.
- Aangeraden formaat konijnenhok voor een drietal kleine / middelmaat konijnen: minimaal 8 vierkante meter leefruimte.
- Aangeraden formaat voor een viertal of vijftal kleine / middelmaat konijnen: minimaal 12 vierkante meter leefruimte .
Bij koppels met konijnen van verschillende formaten is het verstandig om het advies van het grootste formaat konijn aan te houden.
Met bovenstaande maten loop je over het algemeen niet tegen problemen aan bij het adopteren van konijnen uit konijnenopvangen. Controleer voor je konijnen gaat adopteren goed wat de plaatsingsvoorwaarden van die opvang zijn. Ze zijn natuurlijk vrij om eigen plaatsingsregels op te stellen en dat kan ook inhouden dat ze eisen stellen aan het formaat van het verblijf.
Let wel op dat permanente leefruimte dus echt ruimte is waar de konijnen 24 uur per dag, 7 dagen per week in kunnen, en dat het ook op vlak terrein moet zijn.
In dit filmpje wordt heel duidelijk uitgelegd hoeveel ruimte een konijn nou werkelijk heeft in een standaard hok:
Konijnenhok voor buiten konijnen
Een koppel buitenkonijnen is het gelukkigst in een droog en tochtvrij nachthok met een grote veilige konijnenren van het liefst echt minimaal 4 vierkante meter eraan vast. In een bij voorkeur overdekte ren kunnen ze lekker hun benen strekken en zijn ze goed beschermd tegen roofdieren (roofvogels, katten e.d.) Je kunt je konijn ook elke dag los in de tuin laten lopen, maar dan is hij minder goed beschermd tegen roofdieren, je moet er dus wel bijblijven, en moet je zorgen dat er geen giftige planten in de tuin staan. Ook kan af en toe los lopen zorgen voor onrust bij koppels, omdat ze de rangorde op het nieuwe terrein willen bevestigen en voor wat frustratie bij de konijnen omdat ze niet altijd los mogen, bijvoorbeeld in de vorm van tralieknagen en overmatig graven.
De permanente leefruimte, waar ze dus dag en nacht, alle dagen van de week toegang toe hebben, moet voor een koppel konijnen moet echt minimaal 4 vierkante meter zijn. Een kleiner verblijf en een paar uurtjes per dag loslopen is niet voldoende. Loslopen mag wel, maar telt dus niet mee voor de minimale leefruimte.
konijnenhok voor konijnen in huis
Een konijn kan ook goed binnen gehouden worden. Koop of maak een ruim verblijf voor je konijnen, kies geen kleine traliekooi zoals ze deze in winkels verkopen. Die bieden geen enkele beschutting, geen veilig gevoel, zijn een gevaarlijke gevangenis waarin konijnen hun pootjes kunnen breken. En ze zijn veel en veel te klein. De meeste mensen met konijnen in huis kiezen voor een stevige ren, vaak een puppyren, omdat deze in de juiste maten en hoogtes te koop zijn. Sommige mensen richten een (slaap)kamer in voor de konijnen als verblijf. Konijnen kunnen ook los in huis lopen, maar dat heeft wel een aantal flinke nadelen. Er is een apart artikel over “konijnen houden in huis” over dat onderwerp. Een link staat onderaan deze pagina.
’s zomers buiten, ’s winters binnen
Je kunt je konijn ook in de zomer buiten laten, en in de winter naar binnen halen. Je moet wel erg goed opletten dat het niet te grote temperatuurverschillen zijn voor je konijn. Hierdoor kan je konijn namelijk flink ziek worden. Als je dit wil doen moet je je konijn naar binnenhalen in de maand augustus, en kan hij weer naar buiten in de maand mei. Let wel op, de maanden zijn richtlijnen. Let gewoon goed op dat de buiten en binnentemperatuur niet te ver van elkaar af liggen als je de overschakeling maakt. Op die manier heeft het konijn er zo min mogelijk last van.
Wisselen van omgeving, wisselen van temperatuur heeft een negatieve invloed op de weerstand. Dat gaat vaak goed zolang de konijnen jong en fit zijn. Maar als ze ouder worden of iets gaan mankeren zorgt het er voor dat ze minder sterk zijn en minder afweer hebben. Uit onze enquête over de leeftijd van konijnen kwam ook naar voren dat konijnen die wisselen van binnen naar buiten en andersom minder lang leven dan konijnen die of binnen of buiten wonen. Ons advies is dus ook om niet te wisselen, maar om een vaste keuze te maken. Wij adviseren dus niet om elk seizoen te wisselen van woonplaats.
Hoe richt je een konijnenhok in?
Konijnen hebben een aantal natuurlijke instincten. Bij de inrichting van het konijnenverblijf is het verstandig om daar rekening mee te houden. Eerder in dit artikel gaven wij al aan dat konijnen voldoende leefruimte moeten hebben en dat je rekening moet houden met wisselende weersomstandigheden. Er moet dus een tochtvrij, donker nachthok zijn waar je konijn zich bij gevaar en kou in kan terugtrekken.
Een konijnenburcht heeft meerdere in-en uitgangen en meerdere kamers. Konijnen in gevangenschap vinden het ook erg prettig als het nachthok meer dan één uitgang heeft. Daarnaast vinden ze het fijn als er een aantal verschillende schuilhuisjes of tunnels in het verblijf staan.
In het hok moet een drinkbak aanwezig zijn. Een voerbak mag, maar hoeft niet, je kan voedsel ook op andere manieren aanbieden. Daarnaast moet een konijn ook altijd hooi tot zijn beschikking hebben, daarvoor kan het fijn zijn een veilige hooiruif aan te schaffen. Op die manier blijft het fris en schoon en kan het konijn niet over het hooi plassen of poepen.
Konijnen zijn van nature vaak al zindelijk, ze kiezen een plek uit in het verblijf en daar plassen en keutelen ze het grootste gedeelte van de tijd. Op die plek kun je dan een toiletbak neerzetten. Sommige konijnen, zeker net na een koppeling, hebben echter wat meer de neiging om het territorium te markeren en blijven door de hele ren heen plassen en keutelen. Castratie (ook bij voedsters) kan helpen, maar bied geen garantie. Ook kun je zindelijkheidstraining doen om jouw konijnen aan te moedigen op een bepaalde plek hun behoefte te doen.
Omdat wij het voer van het konijn in een bakje en ruifje presenteren hoeft hij verder niet zo veel meer te doen. Zorg dus dat er voldoende speelgoed is voor jouw konijnen. Dit kunnen simpele dingen zijn zoals kartonnen dozen of een zandbak, of gekocht wilgenspeelgoed, huisjes en tunnels. Er is heel wat speelgoed te koop. Voor een konijn dat tijdelijk alleen zit, is een knuffel als maatje ook een must.
Wij krijgen vaak de vraag of wij weten hoe je bepaald gedrag af moet leren bij konijnen. Sommige konijnen graven op de bank of op de schoot van het baasje, of ze knagen aan het nieuwe konijnenhok of de tafelpoten. Knagen en graven is heel natuurlijk gedrag voor een konijn en niet af te leren. Maar vaak is het wel mogelijk om het gedrag om te buigen. Zo kun je jouw konijn vaak wel afleren om te graven op de bank, als er voldoende alternatieve plekken zijn waar hij wel mag graven. Om konijnen genoeg te knagen geven moet je zo veel mogelijk lekker hooi geven. Verder kun je ook verse wilgentakken en fruitboomtakken (geen steenvruchten) aanbieden. En natuurlijk is er heel wat konijnenspeelgoed te koop en te maken wat gewoon gesloopt mag worden.
Bodembedekking
Voor bodembedekking in het schuilhok kun je verschillende dingen gebruiken. Stro, hennepvezel, houtkorrel (kattenbakvulling), papierkorrels, katoenbedding of beukensnippers zijn bijvoorbeeld geschikt voor konijnen.
Ik vind zelf stro het best omdat ze daar altijd ook lekker op knabbelen (tijdverdrijf en bron van onverteerbare ruwe vezels), het isoleert goed (houd warmte vast) en het niet zo glad is om op te lopen. Eventueel kun je onderop een laag absorberende bodembedekking of kranten leggen, zodat de kooi nog minder glad is. Het is niet erg als konijnen van de kranten eten, de inkt en het papier zijn niet giftig voor ze. Het is niet de bedoeling dat je konijn alleen nog maar krant eet natuurlijk, maar er een beetje van opknabbelen is niet erg. Je kunt het best gewoon zelf even proberen wat jij en jouw konijnen de prettigste bodembedekker vinden, en wat je zelf makkelijk vind om schoon te maken.
Er zijn zoveel bodembedekkers op de markt dat je het best gewoon kan uitproberen. Lees ons artikel over bodembedekking voor meer uitleg en tips. Het gebruik van houtvezel en zaagsel raden wij niet aan, dit is erg stoffig en kan luchtwegproblemen veroorzaken.
Ondergrond in een ren in huis voor konijnen
Voor binnen in huis wordt vaak gekozen voor vinyl omdat daar vocht zoals een omgegooide waterbak en urine, niet doorheen gaat. Het is makkelijk schoon te houden. Let wel op dat het niet te glad is, dat de konijnen voldoende grip hebben. Ook kiezen konijnenbaasjes voor laagpolige vloerkleden, waar konijnen wat meer grip op hebben. Meer uitleg over konijnen in huis en de inrichting van de ren lees je in het artikel over konijnen houden in huis.
Ondergrond in een buitenren voor konijnen
Heb je een buitenverblijf, dan kun je voor tegels als ondergrond kiezen. Dat heeft als voordeel dat het makkelijk schoon te maken is en dat de konijnen niet kunnen ontsnappen. Let wel op dat de tegels niet te ruw en ongelijk zijn, dan kunnen konijnen namelijk zere hakjes ontwikkelen. Grindtegels zie je veel voorbij komen, maar als je die hebt, draai ze dan om zodat de gladde kant boven ligt en niet de kant met grind. De goedkope stoeptegels worden ook vaak gebruikt, die zijn ook prima als ondergrond. Natuurlijk kun je ook voor een duurdere tegelsoort kiezen die past bij de inrichting van de rest van de tuin, let wel op dat de tegels niet te glad mogen zijn, maar ook niet te ruw.
Veel mensen die nieuw zijn in de konijnenwereld willen een mooie konijnenheuvel met gras. Dat ziet er inderdaad mooi uit, maar het is niet zo heel praktisch. Gras als bodem blijft niet lang mooi, omdat konijnen er veel van eten. De konijnenrennen zijn meestal niet groot genoeg voor het gras om te overleven, het eindigt dus in een modderpoel. Daar bij moet je zorgen dat er onder het gras gaas is ingegraven, anders ontsnappen de konijnen. Let ook op dat konijnen gras moeten leren eten. Zet je konijnen die dat niet gewend zijn in een verblijf met gras, dan krijgen ze echt flinke diarree, gasbuikjes en in erge gevallen kan dat er voor zorgen dat jouw konijnen het niet overleven. Rustig aanwennen dus!
Ook kiezen veel konijnenbaasjes die gras willen voor grasmatten, maar die zijn vaak behoorlijk behandeld met pesticiden tegen onkruid en kunstmest om groei te bevorderen. Dat is slecht voor konijnen. Er bestaan biologische grasmatten, maar die zijn niet makkelijk te krijgen en erg duur. Wil je veilig gras, dan kun je dus beter voor (biologisch of in ieder geval gif-vrij) graszaad kiezen. Nadeel daarvan is dat dat tijd nodig heeft om te groeien. Dit is dus de reden dat de meeste konijnenbaasjes geen gras in de konijnenrennen hebben.
Zand of zandgrond kan ook als ondergrond in een ren. Ook daar moet je gaas onder ingraven tegen het ontsnappen en om te zorgen dat er geen roofdieren het verblijf in kunnen komen. Voordeel is dat konijnen daar echt optimaal hun graaf-impulsen in kwijt kunnen. Nadeel is dat het niet makkelijk schoon te houden is, en dat je op moet passen dat je zelf niet valt als je in het verblijf loopt. Aan de buitenkant zie je soms niet waar de gangen lopen, en de kans is groot dat je valt als je op de grond er boven staat. Ook moet een zandgrond regelmatig omgeschept worden en moet er vers zand of verse grond bij. Let ook bij zand goed op wat je kiest. Ophoogzand is bijvoorbeeld niet geschikt voor in de konijnenrennen omdat dat niet voldoende geschoond is. Daar kunnen schadelijke stoffen en scherpe stenen, schelpen en glas in zitten. Kies voor speelzand of speciaal konijnenzand.
Hoe vaak verschoon je het konijnenhok?
De konijnenhokken moeten minimaal 1 keer per week schoongemaakt worden. De konijnentoiletten elke dag of om de dag. Als je konijn niet zindelijk is, dan is 2 keer in de week verschonen beter. Vooral in de zomer is het goed schoonhouden van het konijnenhok zeer belangrijk. Als het hok niet schoon is komen er namelijk vliegen op af en daar kan je konijn ziek van worden.