Konijnen zijn van nature nieuwsgierig. Dat maakt dat je konijnen ook goed kan trainen!
In de eerste plaats zijn wij er voorstander van om konijnen gewoon konijn te laten zijn en er geen circushond van te maken. Maar in de praktijk merken wij dat er konijnen zijn die geestelijke uitdaging erg prettig vinden. Daarnaast kan training ingezet worden om op een positieve manier gedragsveranderingen te krijgen bij konijnen die ongewenst gedrag vertonen.
Er zijn ontzettend veel methodes om dieren te trainen. De meeste methodes vinden hun oorsprong in de hondensport, maar blijken in de praktijk te werken op zeer veel diersoorten, van muis tot olifant! Ook voor konijnen dus! Hieronder leggen wij de verschillende trainingsmethodes die je kan gebruiken om konijnen te trainen uit.
Beloningsgericht trainen
Konijnen kun je het best beloningsgericht trainen. Dat houd in dat je traint zonder straf te geven. Met beloningsgericht trainen beloon je positief gedrag en negeer je negatief gedrag.
Konijnen zijn namelijk erg gevoelig voor negatieve handelingen en ontwikkelen daar vaak snel een eigen afweer voor, in de vorm van agressie.
Er zijn vele trainingsmethodes die beloningsgericht werken. Clickertraining, target training en SATS zijn daar voorbeelden van.
SATS
SATS is een trainingsmethode zonder dwang. Een manier waarop je leert met je konijn te “communiceren” en kan vragen of hij bepaald gedrag voor jou wil vertonen.
Clickertraining
Een clicker is een klein apparaatje dat een geluid maakt, een klik. Je leert je konijn aan dat de klik staat voor een beloning, en traint op een manier dat je konijn gaat zoeken naar wat voor gedrag jij wil zien, waar een click (dus beloning) tegenover staat. Aangezien clickertraining een fijne en makkelijke manier is om met konijnen te trainen, gaan we op deze trainingsmethode verder in.
Target training
Een target is een doel, een object dat het konijn leert volgen. Op die manier kun je je konijn sturen bepaalde gedragingen te vertonen. Meestal wordt er bij target training gebruik gemaakt van een targetstick of je eigen vinger. Target training is te combineren met andere trainingsvormen. Zo kun je prima een targetstick en een clicker gebruiken. Er bestaan zelfs targetsticks waar ook een clicker in zit, om het de baasjes extra makkelijk te maken.
Clickertraining met konijnen
Voor je begint met clickertraining voor konijnen
Realiseer je dat niet alle konijnen clickertraining leuk vinden. Het kost ook best veel tijd, zeker in het begin. Je hebt dus een flinke portie geduld en doorzettingsvermogen nodig. Heb je nieuwe konijnen? Dan is het belangrijk om ze eerst rustig tam te maken, vertrouwen te geven. Pas als de basis op orde is, kun je aan clickertraining beginnen. Het is handig om, voordat je met clickertraining start, te zorgen dat de konijnen je goed genoeg vertrouwen om beloning uit je hand aan te pakken. In het artikel over “hoe maak je een konijn tam” lees je hoe je het vertrouwen wint van jouw konijn.
Zijn jouw konijnen vertrouwd in hun omgeving, en met jou? En denk je dat ze nieuwsgierig genoeg zijn om clickertraining leuk te vinden? Dan kun je gaan starten!
Wat is clickertraining?
Een clicker is een klein plastic houdertje met een metalen plaatje er in. Als je er op drukt hoor je “klik”. Clickers worden veel gebruikt bij het trainen van honden. Maar ook dolfijnen, krokodillen, paarden, kippen, je kunt het zo gek niet bedenken, of ze kunnen met een clicker getraind worden. Ook konijnen dus!
Wil je aan clickertraining gaan doen, dan is het belangrijk dat je de bedoeling achter het gebruik van de clicker begrijpt. De clicker wordt geassocieerd met een beloning. Klik = goed en geen klik = geen beloning. Clickertraining is een vorm van operante conditionering. Je leert het niet door erover te lezen of erover te praten, maar door het gewoon te doen.
Observeer je dier eens goed en bekijk hem eens anders. Kijk tijdens de oefeningen eens naar hem, kijkt hij in het rond, is hij bang of juist nieuwsgierig? Je zal als je konijn de clicker kent, gaan zien dat hij zelf dingen uit zal gaan proberen…”wat moet ik nou doen om de klik te krijgen…?” De dieren zijn vaak moe, maar voldaan na het trainen, het houdt ze scherp en alert en het is echt niet alleen voor jonge dieren, maar zeker ook geschikt voor oudere konijnen.
Regels van clickertraining
Enkele belangrijke regels bij het trainen met de clicker:
1) klik op het juiste moment
2) geef de beloning binnen 1 seconde na de klik
3) stop de training bij aandacht verlies
4) straf nóóit tijdens de clickertraining
5) heb geduld
6) begin pas met echte oefeningen als de clicker duidelijk is!
7) de beloning moet binnen zeer korte tijd op zijn, dus geen halve witlof geven, de oefening/beloning is dan niet duidelijk!
Hoe werkt clickertraining?
De clicker geeft het dier het idee dat hij zelf kan kiezen wat voor gedrag hij inzet, er zit geen dwang bij en geen straf.
De één leert sneller dan de ander en de “will to please” is bij de één meer aanwezig dan bij de ander, maar elk dier kan leren!
Wij raden iedereen aan om verder te zoeken naar informatie over clickertraining. Op youtube staan veel leuke filmpjes en er zijn ook genoeg boeken over te vinden. Clickertraining wordt met heel veel diersoorten gedaan. De basis is bij elke diersoort hetzelfde.
Wij geloven dat je een dier alleen iets kunt leren als het leuk is, en als hij daarvoor beloond wordt. Wij vinden werken ook leuk, maar als wij het voor niets zouden moeten doen, geen salaris zouden krijgen, weten wij niet of het nog zo leuk zou zijn.
Het is soms moeilijk om zo te denken omdat wij graag anders denken, maar een dier doet alleen iets wat hem iets oplevert. Dit is de natuur, aan jezelf denken om te overleven.
Starten met clickertraining voor konijnen
Je hebt een konijn, een clicker en wat kleine lekkere hapjes.
Het konijn is in een vertrouwde omgeving en voelt zich prettig.
Je doet niks! Je zit alleen maar bij hem in de buurt, je klikt en geeft hem wat lekkers. Je klikt en geeft hem wat lekkers, en zo ga je een tijdje door.
Als je het gedrag van je dier goed observeert ga je zien dat hij op een gegeven moment rond gaat kijken…..dit is een teken dat hij op de klik wacht! Pas als de klik=beloning helemaal duidelijk is kun je gaan trainen, niet eerder! Bij konijnen zal dit wat langer duren, soms kennen ze het al na een half uur, soms duurt het een paar dagen. Het gaat wat sneller als het konijn honger heeft. Let wel op: je mag nooit het hooi weghalen bij een konijn. De brokjes en groenteschotel kun je uitstellen tot na de training, maar een konijn mag nooit zonder hooi komen te zitten.
De eerste les is altijd leren dat de clicker gelijk staat aan een beloning. Heb geduld. De meeste konijnen kunnen zich niet lange tijd achter elkaar concentreren. Houd de sessies zeker in het begin heel simpel en kort. De eerste stap is simpelweg de clicker (of het stemcommando) aanleren dat je gebruikt als het goed gaat. Ze moeten leren dat dat geluid een beloning is. Als ze dat snappen, en bij sommige konijnen ben je dan echt al meerdere sessies verder, dan kun je gaan starten met oefeningen. Als je met een target stick wilt werken, dan is de volgende stap dus bijvoorbeeld om je konijn de targetstick te laten begrijpen/ volgen. Hieronder nog een aantal voorbeelden van oefeningen die je kunt doen met clickertraining.
Oefening: Naar je toe komen of op je schoot zitten
Wil je dat je konijn uit zich zelf naar je toe komt, dan is het einddoel: bij je komen.
Je zit op de grond bv. in kleermakerszit. Je klikt zodra je konijn ook maar 1 stap richting jou zet. Ookal zit hij in zijn hok als hij zelfs maar naar je kijkt, klik je. Zo ga je stapje voor stapje verder. Komt hij zijn hok uit, klik je (en geef je zijn beloning) snuffelt hij aan je? Klik en belonen.
Zo ga je dus steeds iets verder. Springt hij uiteindelijk op je schoot dan heeft hij het einddoel bereikt en krijgt hij een bonus, dit mag iets zijn waar hij wat langer mee bezig is, een handje snoepjes of iets dergelijks.
Oefening: Op de achterpoten staan
Je wilt dat hij op zijn achter poten gaat staan.
Houd wat lekkers boven zijn neus en als hij wil snuffelen, ook al trekt hij daarbij zijn poten nog niet van de grond, klik en beloon je. Ook hierbij ga je steeds een stapje verder.. Je houdt het snoepje steeds iets hoger. Het mooiste is als je hem beloont met een snoepje uit je andere hand! Dus niet het snoepje dat je boven hem houdt! Als hij de oefening goed genoeg kent, ga je op het moment dat hij het uitvoert een commando geven, dit moet simpel en kort zijn, bijvoorbeeld: “hoog”.
Dit kan je weer verfijnen in 2 seconden op zijn achterpoten laten staan etc.
Als je het trainen wilt stoppen en hij deed/doet de oefening goed, geef hem dan ook een bonus. Berg de spullen op en negeer hem daarna een paar minuutjes.
Oefening: een targetstick aanleren
Een target stick is een handig hulpmiddel bij clickertraining, zeker voor konijnen. Konijnen zijn namelijk best laag bij de grond, als baasje loop je al snel gebukt rond als je traint, en dat is niet zo comfortabel. In de Bunnybunch webwinkel verkopen we target sticks, maar een tennisbalwerper voor honden of een zelfgemaakte stok met balletje op het eind kan natuurlijk ook prima.
Houd de targetstick voor je konijn (niet tegen het konijn aan). Zodra je ziet dat het konijn interesse heeft en met het neusje naar de stick gaat, klik en beloon je. Dit doe je een aantal keer, tot het konijn door heeft dat als hij met zijn neus naar de stok gaat, dat voor beloning staat. Train niet te lang, dan verliezen ze interesse. Je kunt best een aantal dagen de basis-stap herhalen voordat je verder gaat. Dan ga je naar de volgende stap: Houd de stok wat verder van het konijn af, zodat hij een hupje moet maken om er bij te komen. Begrijpt het konijn dat, bouw de oefening dan steeds verder uit, zodat je konijn de target stick blijft volgen. Gaat dat goed, kun je je konijn met de target stick een hindernisparcours af laten leggen, of duidelijk maken dat hij/zij ergens naartoe moet, zoals bijvoorbeeld een reismand in.
Oefening: In een reismand
Altijd handig voor als je naar de dierenarts moet.
Zet een kattenmand in de kamer. Loopt het konijn richting de mand ook al is het er 2 meter vanaf…Klik en geef hem weer wat lekkers….Kijkt hij naar de mand, klik en geef hem wat lekkers…. Zo zal hij leren dat die mand iets te maken heeft met de beloning die hij krijgt. Elke keer als hij een stapje dichter in de buurt van de mand komt, klik je. Zo ga je steeds een stapje verder met de oefening, tot het konijn het begrijpt.
Heb je je konijn een target stick aangeleerd (oefening hiervoor) kan dat ook een behulpzaam trainingsmiddel zijn om deze oefening aan te leren.
Deze oefening werkt ook met andere dingen: zo kun je je konijn bijvoorbeeld leren om op de weegschaal te gaan staan, of om na het loslopen zelf het verblijf terug in te lopen.
Oefening: Zindelijk maken
De clicker zou je ook kunnen gebruiken om je konijn zindelijk maken. Dit is wel moeilijk en er moet exact op het juiste moment geklikt worden.
Als je konijn het klikken door heeft kun je gaan klikken als je ziet dat hij poept of plast op de plaats waar je wilt dat hij dat doet.
Dit vraagt ontzettend veel geduld. Je ziet je konijn natuurlijk niet vaak plassen en poepen en dat maakt het natuurlijk niet gemakkelijk. Maar…niets is onmogelijk dus het proberen waard!
Zindelijk maken kun je nog steeds het beste doen door een kattenbak in zijn hok te zetten, met andere bodembedekking dan in de rest van het verblijf. Poept of plast hij er naast dan zet je iets neer op de plek waar hij poept/plast, zodat hij daar niet meer bij kan (een stronk hout bv.) Maak de bak niet helemaal schoon, laat er een restje plas in zitten zodat de geur erin blijft hangen. Blijf consequent de keutels in de kattenbak leggen.
Extra tips
De clicker geeft een vrij hard geluid. Houd daarom de eerste paar keer de clicker niet te dicht bij het konijn, want ze kunnen hiervan schrikken. Zodra ze het geluidje kennen, schrikken ze er niet meer van.
Heb je er moeite mee, of is iets niet duidelijk, dan kun je op het forum een topic aanmaken met vragen. Probeer als het niet lukt te kijken naar je dier, wat laat hij zien, wat doet hij eigenlijk? Wat is zijn houding etc.
Is er sprake van probleemgedrag dat je graag af wilt leren en wil je hierbij de clicker gebruiken, dan kun je daar ook gerust over posten.
Er zijn eindeloos veel oefeningen mogelijk met clickertraining. Van praktische dingen, zoals het zelf in een reismand lopen, tot grappige trucjes, zoals een high-five of voetballen met je konijn. Je kunt het zo gek niet bedenken of het is mogelijk. Wij adviseren wel om altijd vanuit het welzijn van de konijnen te kijken. Maak het niet te extreem en laat de konijnen gewoon konijn zijn.
Succes en vooral…veel plezier!